De grote finale

Ga er maar even voor zitten, dit wordt een lang verhaal!

Vandaag was de dag van de grote finale!

Vandaag trouwt Kabodiko en die had gevraagd of de dansgroep van de zaterdag wil komen optreden.

Daar hebben wij zelf de djembé’ spelertjes aan toegevoegd. Het duurde een tijd voordat we wisten of hij dat wel wilde, maar uiteindelijk vond hij dat een goed idee!

Gisteren hebben Gerjanne en ik een kado bedacht. Het is gebruikelijk om geld en/of voedsel te geven. Eerst was het plan om voedsel te geven, maar daar moest een kado bij. Er was nog een wat grotere fotolijst. Toen wilden we er nog wat geld bij doen met een kaart. Vervolgens bedacht Gerjanne dat we misschien van het geld hartjes konden vouwen én bedacht ik dat we dat dan wel in de fotolijst konden doen. We hebben dus vanmorgen eerst geldhartjes zitten vouwen, bloem ervan geplakt, steel getekend en vlinderstickertjes erbij. In het Kinyarwanda de tekst Let love grow erbij geschreven. Zag er superleuk uit! Vervolgens moest er inpakpapier om, dat hadden we niet, maar wel een kitengke (grote lap stof). Dus die er omheen gevouwen en met een reep stof nog mooi gestrikt. Gokje dat nog geen enkele Rwandees ooit zo’n uniek kado heeft gekregen. Wij zijn er uiterst tevreden over.

Na 10 uur druppelen de 10 dansers en de 8 gekozen djembéspelertjes binnen. Ze zien er netjes uit, hebben “mooie” schoenen mee en hebben er zin in!

Er moet nog veel gebeuren voordat we richting de bruiloft gaan. Bijkomend detail is dat je hier nooit weet wanneer iets begint of eindigt en dat maakt iets organiseren nogal lastig. Maar we beginnen vol goede moed. Eerst moet iedereen er zijn, voordat we kunnen gaan oefenen. Om ervoor te zorgen dat ze niet vies worden, laten we ze binnen spelletjes doen.

Als de dansers er zijn, hebben we er 1 teveel! Er blijkt een tweeling gekomen te zijn, waarvan er één in de dansgroep zit en de ander op de zaterdag altijd komt lezen. Ouders hebben hen allebei gewoon gestuurd. Dat moet dus eerst besproken en uitgelegd te worden. En helaas moet er dus één naar huis.

Terwijl Gerjanne dat regelt, zitten Soraya, Didier en ik nog met de djembéspelertjes binnen en zijn de foto’s op mijn telefoon mega interessant.

Als de dansgroep in de kleren zit, gaan die met Thérèse en Zalingo oefenen.

De djembékids gaan hun voeten wassen en omkleden. Allemaal een groene broek en een rood t-shirt aan. Het ziet er heel kleurig uit én dan kunnen ook zij gaan oefenen.

En dan ineens staat het bruidspaar voor de poort. Verwarring, was dat de bedoeling? Moeten we hier optreden?

Communicatie rondom deze bruiloft (en alle andere Rwandese bruiloften)is niet helder, afspraken en tijden blijven lang onzeker en wijzigen steeds, je moet hier een olifantenhuid én olifantengeduld hebben.

Er is iets misgegaan bij het maken van de foto’s en het bruidspaar heeft spontaan besloten foto’s te gaan maken bij ons.

Dat is natuurlijk een hele happening.

Helemaal geweldig wordt het als Kabodiko een foto wil maken op de schommels. Zijn bruid heeft nog nooit geschommeld!

Als het bruidspaar weer weg is, begint voor ons weer wachten op een seintje van vertrekken naar de trouwlocatie.

Dus gaan we weer naar binnen en doet Gerjanne wat activiteiten in de kring.

En dan komt er een seintje, kom maar!

De djembékrukjes zijn vanmorgen al naar de locatie gebracht. Zalingo en wat andere coaches nemen de djembé’s mee en wij gaan er in twee keurige rijen achteraan. Een rij dansers achter elkaar en een rij djembékids. We blijven natuurlijk wel Nederlandse juffen. Een wandeling door het dorp die veel bekijks trekt. Wat heeft Twiga dukina nu weer bedacht?!

Op locatie begint weer het wachten, en dat duurt vooral lang voor de kids.

Zij moeten buiten wachten namelijk.

Gerjanne en ik moeten binnen zitten als “belangrijke” gasten.

Ik zal de trouwlocatie even beschrijven. Op een open plek met losse aarde is met allerlei zeil een tent/overkapping gemaakt.

Daarin staat een allegaartje van stoelen en wij belanden op twee groene plastic stoelen. Let op: met nogal gammele poten en op aarde dat steeds wegzakt. Ik zak steeds verder weg en moet mezelf op de plek houden door met mijn voet te steunen op de stoel voor mij.

Bij te ver wegzakken verzet ik de stoel een paar keer en als er mensen achterlangs lopen die op mijn rugleuning steun zoeken, zak ik steeds schever weg. Één keer dreig ik echt helemaal om te kieperen omdat Gerjanne bij weglopen op mijn leuning duwt! De buurvrouw en Soraya die achter me zit, vangen me. Hilariteit alom, we zitten al pontificaal in beeld én dan zijn we ook nog Mzungus die van hun stoel vallen.

Er gebeurt van alles, allerlei “toneelstukjes” met vertegenwoordigers van beide families. Op een gegeven moment zijn we de bruidegom kwijt? Die zit niet meer naast zijn bruid en wij hebben dat even gemist. We zitten namelijk gewoon te kletsen, dat kan namelijk als je niet teveel lawaai maakt. De

bruid gaat wisselend op haar en zijn stoel zitten. Is dit een onderdeel van de ceremonie?

Even later zien we hem de “zaal” weer inlopen met een soort “bruidje” aan de hand.

Haha, Gerjanne vertelt net over het krijgen van een koe op je bruiloft, misschien is hij die buiten aan het ontvangen?

Maar dit is geen koe!!

Wat blijkt? Het zijn twee bruiloften! De zus van Kabodiko wordt weggegeven aan haar verloofde (of zoiets) . Er zitten dus geen twee, maar drie families in de zaal!

En het duurt en duurt maar……

Ondertussen maken wij ons druk over de kinderen die nog steeds buiten aan het wachten zijn met de coaches. Die moeten onderhand echt gaar van het wachten zijn en al om 10.00 uur of eerder van huis zijn.

Het is inmiddels al half drie!

Gerjanne stuurt coach Phocas weg om biscuitjes voor ze te gaan halen. Die kunnen ze nog oppeuzelen en dan om 15.00 uur mogen ze eindelijk, eindelijk laten zien wat ze kunnen.

Vanaf dat moment is het ongelofelijk genieten.

Ze doen het megagoed en iedereen wil ze filmen en op de foto zetten.

Daarna start het “buffet”. Alle gasten mogen eten gaan halen. Dat gaat gestructureerd rij voor rij op basis van belangrijkheid. Betekent dat Gerjanne en ik vrij snel aan de beurt zijn, maar de kinderen pas als laatste. En die tent zit stampensvol, dus dat gaat nog heel lang duren en is het maar de vraag of er dan nog eten voor ze is. Het is ook de hele week al onduidelijk of de kinderen wel eten zullen krijgen.

En dus besluiten we samen dat we daar voor gaan liggen! Als wij aan de beurt zijn, ga ik als eerste en trekt het 1e kind met me mee en laten we alle andere kinderen daarbij aansluiten. Wij horen bij elkaar, we zijn hier samen.

Gerjanne sluit de rij én moet echt haar best doen om andere volwassenen de kinderen niet van hun plek te “beroven”. Je komt niet aan onze kanjers!

Als de eerste paar kinderen eten op hun bord krijgen én ik zie dat het loopt, sluit ik met Zalingo aan achteraan deze rij.Didier en Isaac vinden het helemaal geweldig!!

Er zal vast nog lang over nagepraat worden in het dorp, positief of negatief. We hebben ons wel wat Nederlands gedragen namelijk.

Maar onze kinderen hebben vandaag een goed bord eten binnen gekregen.

Daarna is het eigenlijk afgelopen en willen we de kinderen naar huis gaan sturen zodat ze voor het donker thuis zijn.

Maar Kabodiko heeft nog een verrassing.

Voor alle kinderen en ons is er bij zijn huis nog een verrassing: een Fanta voor iedereen. Dat gaan we natuurlijk nog even doen én dan snel met iedereen weer in optocht naar het centrum!

De coaches waren super vandaag! En Zalingo was helemaal geweldig! Hij heeft tijdens de bruiloft, vooral rond de kinderen, veel geregeld.

De kids zijn dan ook helemaal weg van hem en wij ook! Wat een kanjer!!

Gelukkig gaat hij hier weer terugkomen!

Ik duik nu eindelijk mijn bed in met een ongelofelijk dankbaar en trots gevoel!

Trots op Gerjanne die de uitdaging aandurfde om mee te gaan met mijn plan!!

Dankbaar voor Landry die me op het spoor zette van Zalingo.

Dankbaar voor alle sponsors!!!

Dankbaar en trots op Zalingo die het echt niet gemakkelijk heeft gehad met het maken van de djembé’s. Die tijd heeft gemaakt om 2 weken vrijwillig hier te zijn en de hele tijd gewoon doet wat hij heeft beloofd. Die de kids en anderen hier een hele leuke tijd heeft bezorgd! Die 4 geweldige songs heeft geschreven en waar we al effecten van zien in de mindset van sommigen. En die van plan is betrokken te blijven!

Megatrots op alle kids!!

En verbaasd en trots dat het me is gelukt!

Hier kan ik weer een hele tijd op teren……

Nu een paar dagen relaxen aan het Kivu meer (geen blog is het plan). En dan door naar Kigali en later naar Elie.

Hup! Mijn bed in!

Vissersboten, Manfred Seth én final goodbye

Vanmorgen vroeg uit veren om 06.00 uur. Het is de vorige twee keer niet gelukt om de vissersbootjes van Lake Kivu te zien. Maar nu gaan we er naar toe!

Zalingo is vorige week al een keer naar het meer gewandeld en trof toen geen vissersbootjes. Het meer gaat elke maand ook een paar dagen dicht en dat was toen het geval.

Maar nu vertrekken we met zijn drieën om 06.30 om er naar toe te wandelen en de vissersboten binnen te zien komen. Ombeni is al eerder vertrokken, want we willen vanavond sambaza (hele kleine visjes) eten. En dus wil hij er op tijd zijn om die te kopen.

Het lukt ons om binnen het uur bij het meer te zijn. Onderweg prachtig zicht op het meer vanaf de hoge stukken.

En gelukkig, er komen nog vissersboten aan! Het was niet zo’n goede nacht om te vissen. De boten die ik heb gezien, hebben 1 teiltje met visjes. En het liefst verkopen ze dat in één keer.

Het duurt een tijdje onderhandelen met verschillende vissers, maar dan koopt Ombeni vis. Wel wat meer dan Gerjanne eigenlijk nodig heeft voor het avondeten, maar vooruit.

Zalingo koopt nog een zakje met iets grotere visjes, die noemen ze hier tilapia.

Nadat we daar een hele tijd zijn geweest, vervolgen we met zijn drieën onze wandeling en gaan we op weg naar Manfred Seth. Voor wie de blog al langere tijd volgt, toen ik hier woonde en werkte, kent zijn verhaal. Voor de nieuwere lezers nog een keer kort. Manfred Seth is een Duitse man en een verre nazaat van Richard Kandt. Kandt was één van de eerste witte mensen die in Rwanda kwam. Hij staat in de geschiedenisboeken van Rwanda. Er is een Richard Kandt museum in Kigali én Manfred Seth woont nu grotendeels in het huis van Kandt, hier in Shangi. Een prachtige plek! Ik heb het al eens vergelijken met de filmscenes van Out of Africa. Zalingo mocht er vorige week niet naar binnen. Maar Gerjanne heeft Manfred gisteren al gevraagd of we langs kunnen komen en dat was helemaal prima. We rekken onze aankomst met ergens onderweg nog een keer stilstaan en kletsen (Zalingo blijft betrokken bij Twiga dukina!) , maar dan zijn we om half 9 toch bij Manfred.

Zalingo is heel blij om er eindelijk te zijn! Die had het verhaal van Landry natuurlijk al meegekregen en nu is hij er zelf.

Ze zitten beiden al snel gezellig in het Frans te praten. Maar dat moet toch maar Engels worden, want zo kunnen Gerjanne en ik het niet volgen.

Ik heb het verhaal al 2x keer gehoord, maar kan er elke keer nog echt geïnteresseerd naar luisteren.

Manfred komt tot de conclusie dat hij meer Afrikaans is dan Zalingo, want hij is al 57 jaar in Afrika (hij heeft echt in heel veel Afrikaanse landen gewoond en gewerkt) en Zalingo is 40.

Na zijn verhaal maken we nog een wandeling over het landgoed. Zalingo wil heel graag terugkomen en aan het water zitten met zijn gitaar om songs te schrijven. Ik wil wel mee om gewoon daar te zitten en dan uren rond te kijken én naar zijn liedjes te luisteren.

Manfred is nog steeds bezig om het te verkopen, hij is ook echt de laatste nazaat. Het is dus maar afwachten of deze plek een volgende keer in Rwanda weer te bezoeken is. Ik prijs me gelukkig met vandaag.

We komen nog weer op zijn veranda om in het gastenboek te schrijven én dan laat hij ons ook nog heel even in zijn huis kijken. Ook leuk!

Hij gaat nog rozen stekken voor Gerjanne voor in de tuin. Die kan ze over een week of vier op komen halen.

En dan moeten we echt terug gaan lopen! Dat is zeker weer een uur lopen en het is inmiddels flink warmer geworden.

‘s Middags de laatste middag met de kids. Isaac is er niet, die is druk met de bruiloft van Kabodiko morgen. Daarover morgen meer. Dus neem ik één van de activiteiten voor mijn rekening, het schommelen met de tafel van drie. De middag verloopt prima!

We maken aan het eind nog een paar video’s van de Zalingo songs. Om iedereen goed aan het zingen te krijgen, vertel ik dat ik de video’s aan mijn klas ga laten zien én die willen natuurlijk kinderen zie die goed meedoen. Nou, dat is gelukt!

En dan volgt toch het moment van afscheid nemen van mij en Zalingo. We staan samen bij de poort. Zalingo zegt later dat hij in de ogen van de kinderen emoties zag bij dit ‘goodbye’ zeggen.

Het is altijd een lastig moment, voor mij én voor de kinderen……..

Aftellen…

Gisteren geen blog geschreven. Mijn internetbundel was op. Om die weer te kunnen kopen, moest er geld op mijn telefoon worden gestort, Mobile Money. Gerjanne probeerde dat te doen, maar dat lukte niet. De winkel van Dominique, waar je dat ook kunt regelen, was dicht op dat moment. Dan maar wachten tot de volgende dag.

‘s Avonds nog wel even via de WiFi van Gerjanne mijn appjes nog even gecheckt.

Gisterochtend bezochten we Ernestine (doof meisje) waar ook Samuel (blind jongetje) met zijn moeder en juf Donathe waren.

Beide kinderen gaan naar speciaal onderwijs door bemiddeling van Gerjanne.

We hebben met ze gekletst en de rapporten bekeken. Helaas blijven beide kids zitten, maar gelukkig hebben beide kids heel veel zin om als ergens in september de school weer begint (niemand weet wanneer dat is) terug naar school te gaan. De ouders zijn erg dankbaar voor het onderwijs dat hun kinderen kunnen krijgen.

Ernestine heeft me een naam in gebarentaal gegeven én Samuel mocht heel even een stukje meerijden op de motor met Adolphe.

Mutoyoba en Adolphe reden ons vanmorgen, hilariteit bij beiden toen bleek dat ze allebei dezelfde jas aan hadden. Knalrood! Wel mooi plaatje op de foto’s.

Van de moeder van Ernestine kregen we een grote tas vol groene bakbananen en pinda's mee. Als blijk van waardering.

De tas komen ze binnenkort een keer ophalen.

‘s Middags weer met de kinderen én ontvingen we een speciale bezoeker. Iemand van Nyamasheke district die heel nieuwsgierig was naar het djembé project. Én, deze man is een eigen NGO gestart voor girl empowerment én wellicht kunnen Gerjanne én hij op termijn elkaar aanvullen en samenwerken. Hij is onder de indruk en vooral ook van de liedjes van Zalingo. Krachtige boodschappen zijn het!

Vandaag is er in de ochtend geoefend met de dansgroep en Zalingo.

Vanmiddag hebben we, net als gistermiddag, in circuitvorm gewerkt. De coaches doen toch liever één gerichte activiteit. Dus wisselen alleen de kinderen door. Voor hen is het wél leuk om zo kort en gericht iets te oefenen op een speelse manier.

Daarna wordt er nog door een paar volwassenen gedjembéd. Mooi om te zien hoe Zalingo bezig is Theofile mee te krijgen in het ritme van de djembé. Hij is slechthorend, maar door goed te kijken naar Zalingo, die met gebaren van ik en jij en vingers opsteken hem mee probeert te nemen, lukt het hem best goed!

Nog 2 dagen……..

Ik weet nu al dat ik de kinderen ga missen. Heb ze nu twee keer kort achter elkaar een periode meegemaakt. Een eventuele derde keer zullen er grotendeels of helemaal andere kinderen zijn………

Net als ik dit wil plaatsen, valt de stroom uit. Die schijnt vanmiddag ook een tijd weggeweest te zijn.

En…….. ik kan niet inloggen in mijn blog………ik probeer het morgenochtend nog een keer…….

Djembé2023: Start van de 2e djembéweek

De dag begonnen met weer een ochtendwandeling. Weer een ander pad, met mooie uitzichten én steile stukken, omhoog en omlaag.

Aan het eind vd wandeling lopen we nog even langs Modeste. Die is nog bezig met de djembékrukjes en de tafel van Gerjanne. Hij heeft één probleem: hij is het briefje met de maten van de tafel kwijt! Is inmiddels wel begonnen, maar is gaan twijfelen of het nu wel de goede afmetingen zijn. Het briefje gaat hij ook niet vinden, want wij herinneren ons nog dat hij het een stuk had uitgetekend en opgeschreven. Dus……

Modeste besluit dat hij meeloopt naar huis om even nog een keer te meten.

‘s Middags komen de kinderen. Na het rollenspel van vorige week, de bruiloft én de bus, hebben we bedacht om deze week in circuitvorm te gaan spelen. Dit hebben we ook bedacht om de coaches nog wat gerichter bezig te laten zijn. Door ze met een groepje langs de activiteiten te laten gaan, hebben ze de verantwoordelijkheid voor een kleinere groep kinderen én is er voor hen ook meer afwisseling in activiteiten.

Dus starten we eerst met vrij spel: de schommels hangen er, badmintonnen en er liggen ballen. De kinderen vermaken zich prima.

Daarna starten we gezamenlijk in een kring en zingen we met begeleiding van Zalingo op de djembé de Engelse liedjes. Vervolgens start het circuit. Er zijn 4 activiteiten: schommelen met daarbij de tafel van 3 opzeggen: dus 3, 6, 9 etc. Stuiten met de basketbal en tellen in sprongen van 10 tot 1000. Binnen getallen leggen in een getallenschema met doppen waar de cijfers in geschreven staan: 1025 bijvoorbeeld. En natuurlijk djembé!

Elke activiteit duurt 15 minuten en dan doordraaien. Het loopt lekker!!

Daarna in de kring de liedjes dje Zalingo voor Twiga dukina heeft geschreven.

We herhalen de drie die we al kunnen én we leren weer een nieuwe. Met als thema een motivatie voor de meisjes, dat je alles kunt worden wat je wil.

Er vliegt ondertussen een helikopter over en Gerjanne vertelt dat er misschien wel een vrouwelijke piloot in vliegt. Dat kan!

Maar dit stuit op “verzet” bij Fabrice, die ervan overtuigd is dat dat niet kan! Zijn woorden zet hij kracht bij met zijn wijsvinger. Hij kan er echt niet bij, meisjes kunnen géén helikopterpiloot zijn, no way!

Benieuwd hoe lang het duurt voor we hem gaan overtuigen.

Tijdens deze kring zijn ook al volwassenen aangeschoven. Voor hen zijn de liedjes ook goed om te horen.

Hierna gaan de kinderen naar huis. Gerjanne heeft een paar weken geleden een grote doos met kleine boekjes gekregen van Martine. Een Rwandese schrijfster/uitgeefster waar ze een paar jaar geleden al eens mee samen heeft gewerkt. Zij heeft van 10 titels 100 exemplaren gegeven. Nu in de vakantie kunnen de kinderen elke dag een boekje meenemen en de volgende dag omruilen. De meeste kinderen doen dat.

Als de kinderen weg zijn, gaan de volwassenen nog een tijdje jammen met de djembé’s. Leuk om te merken dat we ongemerkt steeds moeilijkere ritmes gaan spelen. Er sluiten weer wat mensen aan vanaf de straat, echt leuk! Emanuelle doet ook mee, hij is volwassen student bij Gerjanne én ook rasta. Ik zit naast hem en kijk verbaasd naar zijn handen. Hij kan met één hand het hele djembével laten verdwijnen! Tja, ze zijn natuurlijk gemaakt voor kinderen.

Om 17.00 uur stoppen we echt.

Woensdag is er weer gelegenheid voor ze.

Na het opruimen doe ik een videobelletje met kleindochter Nine. Ik doe dat buiten, zodat ze de omgeving ook kan zien.

Zalingo staat ook nog buiten met gitaar en een man iets te zingen.

Waarna ze samen spontaan voor Nine een liedje zingen. Jammer dat we dat niet opgenomen hebben!

En weer een dag voorbij. Nog een paar dagen en dan is Twiga dukina voor mij al weer voorbjj……… Nog even niet aan denken maar.

Sport, spel & muziek! op de zaterdag

Het.. was..ontzettend..leuk!

Het is kwart voor zeven. Ik zit heerlijk in de stoel, na een lekker maaltje rijst met bruine bonen/groentesaus en salade.

Een voldaan gevoel heb ik!

Van het eten en de rust nu én van de dag!

Op het voetbalveld is ‘s ochtends heel vroeg al een voetbaltraining aan de gang. Om 08.30 uur is Twiga dukina dan ook op het veld en zijn er voor de kids een aantal spelletjes te doen. Wie wil kan touwtje springen, hinkelen/springen op een ladder, lopen op klossen, ring gooien. Veel kinderen doen dat, andere kinderen zitten rustig te wachten tot we gaan beginnen. Die komen misschien wel hier na heel lang lopen en pakken wat rust.

Kunst is om de training op tijd te laten stoppen, zodat de voetballende coaches verder kunnen met de activiteiten voor Twiga dukina.

Het lijkt te lukken, maar dan moet er nog op het doel geschoten worden door alle voetballers: keeperstraining. Als je over schiet, moet je een grote ronde hardlopen.

Zalingo doet ook mee! Leuk om te zien dat hij deel uitmaakt van alles. Afgelopen donderdag klaagde hij wat over zijn bovenbenen. Die vergeet even dat hij 41 is en meer dan 10 jaar geleden echt heeft gevoetbald.

Gelukkig gaat zijn schot binnen de palen, anders hadden we op hem moeten wachten totdat hij zijn strafronde had gelopen.!

Nadat het doel schieten klaar is, wordt de grote kring gemaakt met de kinderen.

Ondertussen haal ik met Zalingo en 2 coaches alle djembé’s op. Krukjes hadden we de kinderen al laten halen.

Als de warming up van Twiga dukina klaar is, zijn Zalingo en 8 van onze kinderen klaar voor de demonstratie!

Iedereen gaat voor de djembégroep zitten, wachtend op wat komen gaat.

We laten verschillende ritmes horen én zingen met iedereen de liedjes van Zalingo. Met in elk liedje een mooie boodschap voor de kinderen en de community: een goede leider zijn voor jezelf én dat iedereen zijn eigen unieke talent heeft.

Onderstaande tekst is een liedje wat ik, denk ik, ook aan mijn eigen klas ga leren.

Amahoro= peace=vrede

Itrambere=development=ontwikkeling

Urukundo= love=liefde

Nibyo dushyaka= that what we need=dat hebben we nodig.

Ik had nu een hersenspinsel dat 2 liedjes ook aan de kids van de Carrousel geleerd kunnen worden en dat we met Moustapha dan ook de djembé erbij kunnen doen.

En ik ga Zalingo vragen om een Engels liedje te schrijven voor mijn klas/school. Nog even een geschikt thema vinden en wat quotes.

Ook leuk om dan een soort uitwisseling te doen. Van Shangi naar Emmeloord en vice versa. Wordt vervolgd.

Bij het verdelen van de activiteiten kiezen 12 kinderen voor de djembé. Eigenlijk zijn het er 15, maar 3 van hen hebben afgelopen week al meegedaan, dus die sluist Gerjanne in goed overleg naar iets anders. We moeten vandaag wel samenwerken met de dansgroep, want twee muzikale activiteiten tegelijk is niet handig. Die hebben last van elkaar. Dus sluiten we aan bij de muziek van Thérèse, de danscoach en doen we mee op het ritme van haar muziek of gedrum.

Zalingo gaat steeds meer differentiëren, is het lastig dan doe je een basisritme. Kun je al meer dan krijg je een variatie. Omdat we maar 10 djembé’s hebben, wissel ik om de 5 minuten 2 kinderen om. Je kunt ook de ritmes klappen of op benen meedoen.

Als alle kinderen naar huis zijn, is er voor de coaches en ons thee én een mandazi.

Daarna gaan we buiten met zijn allen djembé spelen én de liedjes worden weer gezongen. Tussendoor praat Gerjanne over de betekenis van de teksten en hoe belangrijk die zijn voor de kinderen, de coaches en de community.

Weer een mooie dag!

Het blijft ongelofelijk genieten dit!

Ben nog steeds verbaasd dat het me op afstand is gelukt om iemand in Rwanda te vinden die 10 djembé’s kon maken en dat er in no time sponsors waren. Dat de djembé’s op tijd klaar waren, én dat Zalingo mee is gegaan naar Shangi en we nu elke dag muziek aan het maken zijn!!

De rest van de middag lekker buiten gezeten met een leesboek én kruiswoordpuzzel.

Morgen nemen we even afstand van alles.

Even een break voordat we de tweede djembé week in gaan.

Fijne zondag!

Djembé2023 Jammen!

Wat weer een leuke ochtend vanmorgen!!

Op vrijdagmorgen is de adult groep er én die wordt nu ingevuld met jammen op de djembé.

Het loopt lekker! We horen, al voordat we zelf naar het centrum gaan, dat er al gespeeld wordt. Zelfs zonder dat Zalingo er is, want die loopt op dat moment nog buiten de poort.

Isaac heeft alles al klaar gezet én is al begonnen met ritmes spelen. Er zijn ook al andere coaches aangeschoven. Waaronder degene die aankomende vrijdag gaat trouwen. Hij komt speciaal om te kijken of hij het leuk genoeg vindt om de kinderen vrijdag de dans te laten begeleiden met djembé. Hij heeft een hele tijd zitten spelen, was niet heel makkelijk voor hem. Nog niet gehoord of we welkom zijn op zijn bruiloft.

Er wordt heerlijk gedjembéd!

Van 09.00 tot 10.30 uur oefent Zalingo ritmes met ze, van makkelijk naar wat moeilijker. Er worden Rwandese liedjes gezongen met de djembé’s.

Er is nog een 2e gitaar opgeduikeld! Een jongen verderop heeft een gitaar en is nu terug in Shangi. Dit is een volwassen gitaar, stevig en zelf gemaakt, geen fabrieksproduct. Het duurt best even voordat Zalingo hem heeft gestemd. De stemmechanieken zijn geen knoppen, maar ingedraaide ronde ogen. Twee daarvan zitten zo moervast dat het met de hand niet lukt. Maar met een snel gehaalde spijker erin en dan draaien, lukt het wel. Er is vast lang niet op gespeeld, want er moet tussendoor ook nog steeds gestemd worden omdat een paar snaren steeds wegzakken qua klank.

Dus zijn er nu twee gitaristen.

En volgt er een mix van Rwandese liedjes én de liedjes die Zalingo de afgelopen dagen heeft gemaakt.

Er is zelfs even een danser die een liedje meedoet.

De mensen zijn het nog lang niet zat, maar we gaan er toch mee stoppen.

Maandagmiddag om half 4 kan iedereen weer komen.

De djembé’s verhuizen naar de tuin van Gerjanne, waar ze een paar uur in de zon kunnen drogen. Als een koeienvel namelijk nog vocht heeft, is de klank niet mooi. Gisteren was er niet echt zon en de klank van een aantal djembé’s zakt behoorlijk.

Hier moet de komende tijd wel mee doorgegaan worden. Bij de grote djembé van Zalingo duurde het 6 maanden voordat het vel droog was!

Inmiddels hebben we ook nog bedacht dat er planken aan de muur moeten in één van de lokaaltjes om ze goed op te bergen.

Nog iets voor het budget!

De middag is besteed aan lezen én weer een prachtige wandeling. Langs een aantal huisjes van de kinderen.

Mijn eigen woonplek was vooral geweldig op de motor. Voor wandelen was het niet zó spectaculair. Maar bij Gerjanne is het echt heel mooi! Ik kan het niet zo goed beschrijven, de gemaakte foto’s geven wel een beetje een idee, maar halen het niet bij de werkelijkheid.

Tijdens het wandelen krijgen we nog wat appjes van Zalingo. Die wilde naar Kamembe om schoenen te kopen. Maar is beland bij mensen die de public holiday (oogstdag) aan het vieren zijn. En is daar uitgenodigd. Dus dat is ontzettend leuk voor hem! Op zijn beurt is hij daar mannen én vrouwen aan het motiveren om maandag te komen spelen op de djembé.

Goed bezig is die!!

Nog even en hij gaat hier wonen!

Morgen is de Sport-en Speldag voor rond de 300 kinderen. Idee is om bij de start op het voetbalveld een demonstratie te geven met de dansers erbij. Daarna kunnen kinderen dit als een activiteit kiezen.

Aansluitend hieraan is er nog een nazit met alle coaches.

Heel benieuwd hoe het morgen allemaal gaat! We denken dat we het qua organisatie goed hebben bedacht……

Djembé2023 Onverwacht ja-woord

Wat een leuke dag was het vandaag!

Alle dagen zijn al leuk geweest, maar vandaag was nog leuker!

Vanmorgen zijn we naar de markt geweest. Net voordat we wilden vertrekken, hebben we nog even geluisterd naar het lied dat Zalingo heeft gemaakt. Zo gaaf!

We wilden beginnen vandaag met het lied aanleren, maar het liep een beetje anders.

Als de kinderen binnen druppelen, kunnen ze altijd eerst buiten vrij spelen.

Dus vanmiddag waren er een paar kinderen aan het djembeën, anderen waren aan het schommelen. De badmintonrackets die we buiten hadden gelegd, waren niet echt in trek.

Toen Gerjanne wat andere materialen nog neerlegde op het gras, waaronder bekers en bordjes, gingen een aantal kinderen “koken”. En vandaar uit wilden de kinderen een bruiloft spelen.

Ge-wel-dig!!

De hele ceremonie werd eerst tot in details door de kinderen voorbereid! Een bruid en een bruidegom nodig. De bruid was snel gevonden, de bruidegom duurde wat langer. De eerste bruidegom zei de bruiloft af! Een paar mogelijke bruidegommen waren al “getrouwd”. Maar toen we een bruidegom beloofde dat hij daarna op de gitaar van Zalingo mocht, ging hij overstag.

Het was een geweldige bruiloft, check even mijn Facebook voor de foto’s. Er waren dansers, er was een band (Zalingo met 3 kinderen) twee meiden hadden het eten gemaakt, er waren gasten, kadootjes, een oude man met een hoed (die is bij elke bruiloft), en een Master of Ceremony, coach Didier. De hele ceremonie werd nagespeeld!

Het hele middagprogramma van rekenen en Engels kwam te vervallen hierdoor. Go with the flow, geweldig rollenspel was het.

Daarna hebben we de kinderen het lied geleerd! In het Engels is de tekst: stand up, like a tree, tall and free. Can you see the leader you will be.

Voor Engels hebben we het lied de wielen van de bus uitgebreid. O. a. met beroepen: de buschauffeur stuurt van links naar rechts, de verkoper verkoopt een snoepje, de politie-agent stopt de bus, de passagiers stappen in en uit.

Morgen maar eens kijken of we dat ook kunnen gaan uitspelen.

Uiteraard allemaal begeleid door Zalingo met gitaar.

Die geniet ontzettend hier! Het leven is voor hem hier meer relaxt dan in Kigali. Wat ik helemaal snap.

Eind van de middag hebben we alle djembé’s voor het centrum gezet. Een aantal studenten van de adultgroep waren al op de hoogte en voor de rest hebben we mensen van de straat gehaald.

Er is lekker gejamd en gezongen! Jonge studenten, de oudere buurvrouw van de overkant, de buurman, coaches en hun vrouwen samen in de djembékring.

Hoe leuk is het om met mensen die je niet kent of misschien niet zo leuk vindt, toch samen even muziek te maken.

Ze willen morgen weer! Maar morgen is er ook voetbaltraining en daar willen de coaches én Zalingo graag naar toe. Dus …….wordt het vrijdagmorgen.

Djembé2023 Wel of niet?

Allereerst een dilemma: mijn reisblog is sinds een paar dagen beveiligd met een wachtwoord. Tegelijkertijd merk ik dat ik veel minder lezers heb dan eerder.

Is dat het gevolg van het wachtwoord?

Ik hoor graag of het wachtwoord een belemmering is?

Het was een leuk dagje!

Vanmorgen hebben we weer een wandeling gemaakt, zoveel mogelijk van de hoofdweg af. Dat is veel leuker, mooiere omgeving, uitdagender door klimmen en dalen (steil!) én minder stoffig.

Vanmiddag weer een leuke middag met djembé, stoelendans met autobanden, Engelse liedjes zingen én geoefend met rekenen en Engels. Zalingo heeft met gitaar ons een nieuw liedje geleerd, wat hij al eerder op verzoek van Gerjanne had gemaakt. In het Kinyarwanda. Kinderen pikken het snel op.

Ook mooi om te zien hoe hij de tips probeert in te zetten en differentieert. Aimee Bonheur vraagt Zalingo om hem iets moeilijks te leren.’ Nog geweldiger om te zien hoe Bonheur zich hier in vastbijt én dat het hem ook lukt!

Gerjanne is bezig, in kleine stapjes, met de coaches en de kinderen te werken rond de 7 eigenschappen van Happy Kids van Stephen Covey.

Ik ken de Nederlandse versie, Gerjanne heeft een paar weken geleden dit boek in het Engels gevonden in Kigali.

Ze heeft ook kleine boekjes met korte teksten in het Engels en Kinyarwanda over die 7 goede gewoontes. Ze vraagt of Zalingo daar een liedje over wil maken.

Hij slaat het eerste boekje open en zegt: dit is al een lied! Klopt! Het heeft alleen een melodie nodig. Hij gaat er mee aan de slag. En neemt het grote boek ook mee om er meer over te weten te komen.

Als ik voor Gerjanne op zoek ga naar bananen in de winkeltjes, zie ik Zalingo bij het voetbalveld kijken naar de training. Ik vraag grappend waar zijn voetbalschoenen zijn? Die heeft hij niet mee (of heeft hij niet). Wil je mee voetballen? Dat lijkt hem leuk! Ik heb vanuit Nederland een halve bigshopper met voetbalschoenen meegenomen, dus zeg ik dat wij vast wel voetbalschoenen voor hem hebben. Een grote lach op zijn gezicht! Sportkleding heeft hij ook niet mee, dus die zoekt Gerjanne ook voor hem uit de tas met sportkleding die Mieke heeft meegebracht.

Hij gaat eerst met mij mee op bananenspeurtocht, die we vervolgens niet kunnen vinden. Maar we kunnen wel even weer over andere dingen praten, is ook leuk!

Daarna past hij de schoenen en gaat meedoen met de voetbaltraining.

Hier kan je gewoon zeggen dat je mee wil doen en dan doe je mee. Geen probleem.

Met de voetbalschoenen kan hij spelen als Messi of Ronaldo, zegt hij.

Zijn team wint op de training met 6-1, maar zegt hij, ik ben wel goed maar niet zo goed als de spelers hier. Dus moet ik donderdag weer meedoen. En zaterdag.

Na de training stort hij zich op het liedje en stuurt al een voorproefje op Whatsapp. Handig zo’n muzikant die zijn hand er niet voor om draait.

Morgen gaan we het resultaat horen!

Plan is om morgen ook met volwassenen te gaan spelen. Ben benieuwd!