Rwanda, tuzakubona ubutaha!

Donderdag
Spannende dag voor Akagera Good Neighbors. Ik wens ze om 07.00 uur alvast veel succes. Het bezoek van RGB (Rwanda Governance Board) begint met de mededeling dat het verschoven wordt naar 3 uur ‘s middags. Pfff, moet je de hele dag eerst nog door zien te komen.

Wij ontbijten om 08.00 uur en daarna gaat Zalingo op huizenjacht. Zijn netwerk heeft de afgelopen dagen allerlei huizen opgesnord in verschillende delen van Kigali. Hij gaat ze allemaal langs vandaag. Het is nu 19.00 uur, hij is nog niet terug én de berichten die ik tussendoor krijg, zijn niet positief.

Maar…… ik heb wel nét bericht van Bosco. Heb het even geknipt en geplakt hieronder:

Vertaalde versie uiteraard.

Hallo jongens,

Ik wil jullie vertellen dat het spel voorbij is 😜 . Alles stond op de juiste plek en de bezoeker was overtuigd 😍.
Ze zei dat we veel doelen hadden bereikt met een minimaal budget. Moedigde ons aan om door te gaan en een aanvraag in te dienen voor een permanent operationeel certificaat.
Ik ben dankbaar voor jullie inspanningen om als team samen te werken om alles op de juiste plek te hebben🙏🏿👏🏿👏🏿 ga zo door👍🏾.

Jaaaa!! Zooo blij!

Ik krijg ook nog een bedankje voor mijn ideeën en mijn documenten.

En kort daarna komt ook Zalingo weer terug: hij heeft 6 huizen gezien en ze allemaal niet goed bevonden. Een kennis in de buurt krijgt er lucht van dat Zalingo zijn huis uit gaat én weet nog een huis, in Batsinda. Daar is hij ook nog gaan kijken én dat lijkt wél goed! Nu moet de huisbaas nog zijn goedkeuring geven. Die moet vandaag uit Amerika komen, dus hopelijk horen we snel iets.

We gaan eten en kijken nog naar Lupin. Vervolgens hebben we een 2e beroerde nacht! Het is warm, ik plak aan alle kanten én veel muskieten.

Om 02.00 uur ben ik er zat van, Zalingo is ook wakker en we besluiten verder Lupin te kijken. Na 2 afleveringen proberen we nog een paar uur slaap te pakken.

Vrijdag

We worden ietwat vermoeid wakker én moeten er toch uit voor het ontbijt.

Daarna verkassen we van kamer. Mét een muskietenhor, muskietennet én muskietenstekker. Meer kan je niet doen.
En een ventilator! De kamer is ook wat groter, ook fijn.

We gaan deze ochtend een bezoek brengen aan Gisimba. Een centrum in Nyamirambo waar in de ochtend een peuter/kleuterschool zit, maar ze hebben ook een after school programma. Met een trauma sensitieve aanpak en activiteiten als muziek, voeding, dans, een bibliotheek, schilderen en crafts als armbandjes maken en een aanpak die ze Trust Building Relation Intervention noemen. Voor ouders en trainers.

Het heeft een lange geschiedenis: eerst was het een weeshuis én in de genocide heeft de eigenaar Papa Gisimba 400 mensen gered door ze weken verborgen te houden op de zolder.
Als je het gebouw ziet, vraag je je af hoe in vredesnaam! Anne Frankhuis in Rwanda.
Er is een boek over als ik het goed begrepen heb.

In 2015 mochten weeshuizen hier niet meer én zijn alle kinderen ondergebracht in families of een pleeggezin. Het weeshuis is omgevormd naar wat het nu is.

Brian, het broertje van Mike én mede-schilder van de Akagera Kids djembé’s, werkt hier 3 dagen als vrijwilliger en geeft teken-en schilderles aan de kleintjes én in het naschoolse programma. (Brian is op zijn 15e gevlucht uit Burundi, met Mike). Papa Gisimba is vorig jaar overleden en zijn zoon heeft de leiding overgenomen. Overigens was het weeshuis al door zijn grootouders opgericht.

Op het terrein zit nu ook een privéschool, die een deel van de gebouwen huurt.

Eén van de dansers is een meisje dat nu in België danst én er zijn ook al erg getalenteerde schilders uit voortgekomen. Eén van hen ontmoet ik in het atelier waar Brian én Cedric (ook een artiest) nu bezig zijn. Hij maakt echt al hele mooie schilderijen en is nog maar 15. Robinson, die ons rondleidt, benoemt nog dat het after school programm ze ook van de straat en uit de problemen houdt.

Er is een muzieklokaal met wat gitaren, een drumstel, een piano en 4 wat aftandse djembé’s. Ik zie iemand opveren! Er zitten gemiddeld 30 kids bij de muziek workshops. Er is een muziekleraar die het goed doet, alleen niet kundig is in het zingen met de kids.

Twee weken terug opperde ik nog bij Zalingo dat we op zoek moeten naar een nieuw djembéproject voor hem. Om zijn skills om djembé’s te maken te blijven onderhouden. En er weer kids mee te helpen.

Brian heeft al meerdere keren aangegeven bij Zalingo of hij niet wil komen helpen hier. Gaat dit bezoek hem nu over de streep helpen? Er worden in ieder geval nummers en mailadressen uitgewisseld met Robinson.

Ik ga me nog verdiepen in de trauma-based approach van dit centrum, ben benieuwd. Het komt uit Texas, heb ik begrepen en op YouTube zijn er veel filmpjes over.

Daarna lunchen we met Brian in Nyamirambo én gaan Zalingo en ik op zoek naar een wanddoek dat ik wil kopen. En breng ik 2 uur door in de bank omdat ik de app van Bank of Kigali wil gaan gebruiken. Wat uiteindelijk is gelukt!

Zalingo zet me af bij ons hotel en gaat weer op huizenjacht. Ik bel met Gerjanne in Nederland die verontrustend nieuws heeft vanuit Rwanda. Tijdens de lunch had Zalingo al iets laten zien over een virus dat is uitgebroken in de ziekenhuizen en waar al 6 verpleegsters aan overleden zijn. Eén van de Nederlandse vrouwen hier werkt in dat ziekenhuis. Zij heeft 2 collega’s verloren aan dit virus. Er gaan wat geruchten over lockdown. En dus besluit ik alvast in te pakken, zodat ik klaar ben voor vertrek mocht dat eerder moeten.

Geen paniek, maar wel beetje onrustig gevoel…… ik heb dit eerder meegemaakt, hoop dat het niet nog een keer gaat gebeuren. Het is wel wat minder ontspannen nu.

Zaterdag

Heerlijk geslapen! Zonder muskieten, deur open en de hordeur ervoor dus ook niet te warm.

Mijn gevoel is ook weer rustig. Ik ben ingepakt en kan zo vertrekken als het nodig is. De berichtgeving is nog niet ge update.

We ontbijten om 09.00 uur en Zalingo is nu de armbandjes aan het afronden (losse draadjes wegwerken).

Het zijn er 70 in totaal! Betekent dat ik er straks 28 over heb. Misschien proberen te verkopen? Heb ik weer een startbudget voor de volgende keer.

En dan op naar Elie! Het hele gezin woont nu samen in Kigali. Alleen Anderson is in boardingschool in Kayonza. Hij heeft nu een vast contract op zijn school als leraar Engels primary en secondary. Die is vlakbij zijn huis, 10 minuten lopen. Zijn vrouw, Pacifique, geeft Kinyarwanda op een primary school, op 25 minuten loopafstand. En na school geeft ze nog privéles, wat door ouders wordt betaald.

Dorcas zit op een privé school, dichtbij de school van Elie. En Felicien, de zoon van zijn broer, doet een TVET school (vakschool).

Ze hebben er bewust voor gekozen om als gezin samen te zijn, na vele jaren Elie elders en alleen in de weekenden of vakanties thuis. Dit geeft rust voor iedereen.

Ze wonen nu wel op een duurdere plek dan ze gewend zijn en het huis is weer veel kleiner, maar dat is bewust.

Er is een lunch van African tea, gebakken aardappelen én groundnuts (pinda’s). Zalingo blijft ook eten en daarna gaat hij nog weer even op huizenjacht.

Er wordt de hele middag gekletst. Deze familie is echt mijn Rwandese familie!
Eind van de middag haalt Zalingo me weer op.

Zondag

Laatste dagje.

Zalingo gaat om 07.00 uur al vast zijn djembé en gitaar wegbrengen naar huis. We ontbijten om 09.00 uur.

Daarna gaan we wandelen naar een galerie om niet de hele tijd in de wachtstand te staan. Daar een lunch en weer terug wandelen.

We zijn net op tijd terug voor de wolkbreuk!

En die stopt ook niet meer. Ik ga nog even douchen en omkleden en dan staat het taxibusje van Nziza View klaar voor vertrek.

Onderweg naar het vliegveld moeten we nogal omrijden vanwege ondergelopen straten.

Ik lees een bericht van de Amerikaanse ambassade hier, dat ze vanaf morgen 2 weken dicht zijn. Mini lockdown vanwege het Malburg virus (wat ik al eerder noemde). Ze werken vanaf huis. Fingers crossed dat niet het hele land in lockdown gaat, dat heeft ook weer grote gevolgen.

Ik ben blij dat ik nu naar huis ga. Daar is ook van alles gaande waar ik bij wil zijn.

Ik kom morgenochtend aan in Amsterdam en ga dan in Zaandam bij Jasper behang plakken! Mijn auto staat daar én dus rij ik ‘s avonds zelfs naar huis. De rest van de week ben ik nog vrij. En vanaf volgende week weer beschikbaar voor AVES.

In ieder geval 4 maanden in Nederland waar ik ergens de volgende periode Rwanda ga bepalen.

Ik kijk met een goed gevoel terug op de afgelopen 2 maanden!

Rwanda, tuzakubona ubutaha!

Paniek bij mij, stress bij Bosco, dagje toerist én jonge schurken

Zaterdag

We blijven thuis. Slapen uit, ik doe een wasje.

De rest van de dag lees ik wat buiten én Bosco komt de tenten halen. We zetten er eentje op buiten. Ze zien er goed uit. Ben benieuwd of ze gebruikt gaan worden. Soms zijn er gasten die naar Akagera Park willen en vragen of ze een tentje kunnen huren. En er zijn ook gasten die niet in de kamers willen, maar om een tent vragen.

We zetten de financiën op een rijtje. En daarna praten we nog lang aan de achterkant van het huis terwijl we genieten van de zonsondergang. Ik ben benieuwd of en wat er allemaal verandert is hier, als ik terugkom over een paar maanden.

‘s Avonds kijken we Lupin op Netflix. Blijft een geweldige serie.

Zondag

De ochtend is er één van actie. Zalingo doet de was, ik de poets van onze kamer, de keuken leeghalen en schoonmaken én alles inpakken.

Daardoor mis ik een bezoek van 3 Poolse dames. Die ontzettend genieten van het optreden van de kids. En hele grote donatie achterlaten en ook nog heel veel kopen van de moeders.

Eén van hen is leraar op de universiteit en denkt erover om op vrijdag online Engels te geven aan onze kids? En er zijn banden met een Poolse stichting die jaarlijks een groep kinderen uit Afrika uitnodigt om op te treden. Heel leuk én tegelijkertijd zitten er wat haken en ogen aan, vind ik. Maar we gaan zien wat hier uit voorkomt.

‘s Middags sluit ik aan bij de kids en ook Pacifique komt nog een keer uit Rwamagana. Als we eten met de kids, stort Muzungu zijn hart bij me uit. Zijn Engels is echt goed, hij vertelt eigenlijk niets iets wat ik nog niet weet. Maar voor hem is het heel moeilijk. Hij heeft het idee dat zijn stiefmoeder hem als slaaf ziet én dat ze vergeet dat hij tijd nodig heeft voor school of dat ze snapt dat hij in ons programma zit en daar dus aanwezig moet zijn. Hij wil het niet met zijn vader bespreken omdat hij bang is dat die ruzie gaat maken en gaat slaan. Ik weet even niet of hij bedoelt hem slaan óf zijn stiefmoeder. Hij eindigt met: jij bent ook een moeder, wat is jouw advies wat ik kan doen?

Op dat moment kan ik hem geen advies geven (ik ken de situatie niet van alle kanten). Maar beloof hem dat we gaan proberen hem te helpen.

Na de lunch start ik met wat spelletjes die ik ze heb geleerd. Gaandeweg neemt Pacifique het van me over. En brainstorm ik met Bosco. Hij heeft een bericht gehad dat RGB (Rwanda Governance Board) komt controleren. En dat geeft paniek en stress. Eigenlijk komt dat net wat te vroeg. Ik heb de afgelopen weken documenten ontwikkeld om de NGO ook op papier in kaart te brengen. Voor de afgelopen 2 maanden had ik daar alles al in weggeschreven. Maar nu kunnen die ook gebruikt worden om het afgelopen jaar vast te leggen in rapportages. Ze wilden dinsdag langskomen, daar heeft Bosco donderdag van weten te maken.

Betekent dat de komende dagen Bosco, Alexi, Divine en Christopher hier druk mee zijn. Ik geef nog wat andere suggesties: maak het NGO kantoortje (wat we niet veel gebruiken omdat andere plekken fijner zijn om te werken) een echt kantoortje. Hang foto’s aan de muur, tijdschema’s vergunningen aan de muur. Ontvang ze ook daar.

Vraag de moeders om donderdag te komen in plaats van vrijdag. Dan zien ze de NGO ook in actie.

Er hangt veel af van dit bezoek! Het gaat bepalen of de NGO een nieuwe vergunning krijgt… Spannend!!

Aan het eind laten we de kids nog even vrij spelen. Tjonge, wat ben ik blij met de schommel en het duikelrek!! Die nu ook keurig in de lak zijn gezet. En er is toch ook nog genoeg plek om te voetballen of te volleyballen.

Als de kids naar huis gaan, neem ik afscheid van iedereen. En neem ik Muzungu nog even apart. Hij drukt me op het hart het verder tegen niemand te zeggen. Dat beloof ik.

Bosco weet het namelijk al, van Muzungu zelf.

Bosco gaat zijn vader en stiefmoeder bezoeken en stiefmoeder vragen zich aan te sluiten bij de vrouwen coöperatie. Lijkt me een goed idee.

Daarna gaan we naar huis en lopen op die weg elk shopje binnen om de kleine visjes te vinden. Ideetje van Zalingo. Hier heet het geen sambasa, maar anders wat ik niet kan onthouden! Maar ik wilde ze graag proeven.

Bosco eet ook mee vanavond.

Daarna gaan we op tijd slapen.

We willen om 08.00 uur met de bus.

Plaatsen zijn al geboekt. En dan gelijk via Kigali doorreizen naar Musanze in het noorden. Naar de vulkanen.

Maandag

We staan om zes uur op! Zalingo gaat ontbijt maken, ik ga de badkamer nog doen én er staat nog een afwas van gisteren.

Christopher is er om 07.30 uur met een biker. En dan is er paniek.

Ik kan mijn sleutels van het kantoortje niet vinden………… potver, de djembé van Zalingo staat daar nog in en die moet mee!

Plus dat die sleutels hier moeten blijven.

Christopher belt snel Divine dat ze met haar sleutels moet komen.

Ik schiet in de baalstand. Als we naar Akagera Neighbors lopen, lukt het me ook nog om onderuit te gaan. Ik slip net langs het randje van een waterplas en mijn linkervoet belandt in de plas en ik val op mijn rechterarm en heup. Lekker dan!

Bij het kantoortje heeft Divine de djembé al gepakt, fijn! En als ik mijn handen sta te wassen vanwege de val én daarna voor de 5e keer mijn tas en broekzakken check, hoor ik sleutels rammelen. In mijn kontzak. Blij!!!

De bus pikt ons op bij Akagera Neighbors. We hebben de hele achterbank gekocht.

Bagage gaat door het raam naar binnen.

We moeten in een andere bus stappen in Kigali, op het megagrote en drukke busplein Nyabugogo. Eén grote heksenketel is het daar van mensen, grote en kleine bussen en taxi’s. Zalingo staat buiten de bus met een loopjongen de andere loopjongens van zich af te praten, terwijl ik de bagage door het raam geef. We kopen weer de hele achterbank in de volgende bus en na

30 minuten wachten, vertrekken we naar Musanze. Ons hotel daar heet Volcano View. Leuk plekje, Mieke!!!

Ik doe ze een berichtje als we echt van het busplein af zijn. En krijg gelijk antwoord van eigenaar Isaac. Zeg het even als je 20 minuten van Musanze af bent, dan kom ik je halen.

Dat is super geregeld!

Als we ons geïnstalleerd hebben, wandelen we naar het centrum én eten we bij het Migano hotel. Uitgebreide kaart, niet té duur en het eten is er snel (tip van Isaac van Volcano View). Daarna wandelen we terug en kijken Netflix.

Dinsdag

Toeristendag!!

We wilden graag op pad, maar niet daarheen waar alle toeristen zijn. Ook geen cultuur, dat hebben we al genoeg gezien.

Op advies van Deborah gaan we naar Twin Lakes, twee meren die in elkaar overgaan. Met motordriver David en collega Jeanvier gaan we op pad. David is een goede motorrijder en ik ben blij dat ik op zijn motor zit. Jeanvier heeft veel minder ervaring én we moeten regelmatig wachten totdat hij en Zalingo weer zijn aangesloten. De weg naar de Twin Lakes is grotendeels onverhard, maar goed te doen.

Daar aangekomen doen we een boottour. Heerlijk varen én ondertussen speelt Zalingo gitaar. Na 2 uur meren we aan bij een hotel voor koffie en pancakes. Daarna besluiten we terug te gaan en vragen we David om ons in de buurt van de vulkanen af te zetten om een stuk te wandelen.

Om bij die vulkanen te komen, is niet makkelijk! Hele stukken slechte weg met grote en kleinere brokken vulkaansteen terwijl we omhoog én omlaag moeten. Gratis massage, zegt David. We dreigen 1x echt om te vallen! Gaat net goed!

Op de makkelijkere stukken voel ik me comfortabel genoeg om te filmen terwijl we rijden. Dat is voor het eerst!

Ze zetten ons af op de onverharde weg die naar de ingang van Volcano National Park loopt. Met mooi zicht op de vulkanen gaan we wandelen. Waar we al snel gezelschap krijgen van een zestal jongens rond de 20.

Heel gezellig, er wordt wat verteld over de omgeving, vragen gesteld over waarom we hier zijn etc.

En natuurlijk vraag ik waarom ze niet op school óf aan het werk zijn. Er is geen geld om school af te maken, zeggen ze. En omdat ze geen diploma hebben, is er ook geen werk. Klinkt geloofwaardig, maar is niet helemaal waar, volgens mij.

Als er een politiejeep langsrijdt, proberen een paar zich onzichtbaar te maken.

En sluiten zich weer aan als de wagen uit zicht is. (Dit is achteraf geanalyseerd door ons).

We wandelen nog wat verder tot na een tijdje de politiejeep weer terugkomt.

En stopt.

De politiecommandant wil een gesprekje met ons.

Op dit stuk wandelpad komen vaak klachten van toeristen die aangesproken worden door jongeren die vragen om een scholarship. Eenmaal thuis worden ze via E-mail of WhatsApp lastig gevallen omdat er geen geld over de brug komt.

Het vermoeden is natuurlijk dat het deze jongeren zijn. We zijn dus gewaarschuwd.

Er is inderdaad een vraag gesteld door Olivier of er in Nederland fondsen zijn die studiebeurzen verschaffen. Hij komt er niet meer op terug. Jimmy wil dokter worden, zegt hij, en vraagt of ik niet online Nederlands en wiskunde aan hem kan geven. Kennedy wil een toeristenopleiding doen en gids worden.

Ze hebben ook nog een ander verhaal. Wat ze al voordat de politiejeep langskwam waren gestart. Ze zijn hun goede bal vanmorgen kwijtgeraakt in de training. Jimmy heeft hem in een boom geschoten én nu is hij lek. Maar morgen moeten ze een wedstrijd spelen tegen een ander team en dan moet je een goede bal meenemen.

Of ik een bal voor ze wil kopen?

Ik hoor het aan; “oh vervelend zeg, dat is balen!” “Heeft Jimmy al straf gehad?” Heel gesprek nog over hoeveel dat dan kost etc. Er wordt voorgesteld om naar de winkel te gaan (3 minuten verder) en een bal te kopen. We kunnen ook nog naar het huis van Kennedy, hij wil me een gorilla geven die hij uit hout snijdt.

We doen het allemaal niet!

Wél bedanken we ze voor de gezelligheid onderweg, het was echt leuk, ze waren echt wat aan het gidsen en we hadden ook veel lol. Hebben ook leuke foto’s met de vulkaan op de achtergrond.

Sorry jongens! Het verhaal zit best goed in elkaar, slim bedacht. Maar ik stel toch voor om een baantje te zoeken, klussen te doen voor wat geld, te sparen én uiteindelijk je opleiding af te maken. Waarschijnlijk zijn het drop-outs en niet de braafste jongens door de omstandigheden. Hopelijk weten ze zich uit de situatie te vechten én op het goede pad te belanden. Dat gun ik ze.

Wij stappen weer op de motor én rijden naar één van de watervalletjes. Gelukkig is de weg daar naar toe weer goed te doen.

Daarna laten we ons afzetten bij Migano voor het diner. En wandelen we terug naar Volcano View.

Superleuke ontspannen dag!!

Woensdag

Reisdagje!

We doen de ochtend nog rustig aan en checken uit om 12.00 uur. Met de taxi naar het busplein.

Ik had Isaac even moet appen, want die had ons ook weer willen brengen, niet aan gedacht.

We kunnen gelijk weer op de achterbank van een bus terug naar Kigali. Ik heb 3/4 van de reis geslapen. Op Nyabugogo begint weer het spektakel van 1 loopjongen vinden én 1 taxichauffeur, terwijl 10 andere ook willen. Voor de taxichauffeur is het daarna een hele kunst om van het busplein af te komen, dit keer duurt het 30 minuten.

Ik vraag me af wanneer ze dit plein nou eens aan gaan pakken en beter gaan organiseren. Er is nu maar 1 ingang waar altijd file staat en 1 uitgang waar alles langs moet. Volgens de taxichauffeur gaan ze daar in februari mee starten.

Ben benieuwd.

We checken weer in bij Nziza View, van Jemima. Haar echtgenoot is vandaag net vertrokken naar Amerika, voor een maand.

Betekent meer drukte voor haar, wat ze al had met 5 kinderen. Heb haar nog niet gezien, maar wel op de app gesproken.

Na het eten probeer ik nog Lupin te kijken, maar ik val in slaap.

Sorry Zalingo! Omdat ik in slaap val, stopt hij ook met kijken. We moeten het nog wel afkijken voordat ik vertrek. Nog 4 dagen….

Van alles en nog wat

Woensdag

Ik begin met het verhaal van Muzungu. Groeit op in Kayonza. Zijn moeder is daar sexwerker. Vader verlaat het gezin.

Moeder krijgt hulp van een instantie om een nieuw leven te starten. Verhuist naar rural area, maar verkoopt alles wat ze van de instantie krijgt en de kinderen krijgen geen eten. En dus moeten ze dat zelf vinden op straat, stelen dus.

Wanneer ze een keer betrapt zijn op het stelen van aardappelen op een farm, worden ze naar de lokale leiders gebracht. Deze zijn niet getraind en bedenken als straf dat ze met zijn allen in een grote watertank worden gestopt en de heuvels af worden gerold. Muzungu is dan 7 en heeft sinds dat gebeuren vaak last van zijn onderrug. Wat wervels die niet meer goed zitten? Ook tijdens het sporten heeft hij vaak last.

Hierna gaat Muzungu bij zijn oma wonen. Dat gaat een hele tijd prima. Oma zit bij onze vrouwengroep en vraagt Bosco om Muzungu in het programma op te nemen. Hij blijkt het op school goed te doen.

Bij oma wonen nog wat andere kinderen en later komt ook de broer van zijn vader daar wonen met zijn kinderen. Muzungu krijgt ruzie met zijn oom en besluit bij zijn vader te gaan wonen.

Vader heeft bij diverse vrouwen kinderen, maar is nu hertrouwd. Hij heeft dus een stiefmoeder en moet meedraaien in dat gezin. Dat is moeilijk, volgens Muzungu.

Vanmorgen dacht ik dat hij misschien in de klas blijft tijdens de pauzes om zijn huiswerk al vast te doen. Omdat hij daar na school geen tijd voor heeft. Alle kinderen hebben hier ook taken thuis, als water halen etc. En ze gaan natuurlijk 2x naar school dus ‘s middags is er ook geen tijd om dat te doen.

Heb het al met Bosco besproken.

Het kan zijn dat hij zichzelf te veel druk op legt. Als dat de reden is, dan heeft hij met 3 maanden een burn out.

Hij zegt zelf dat het probleem niet op school ligt, maar thuis.

Bosco heeft het aanbod gehad van een psycholoog om met onze kinderen te werken. Vrijwillig. Ik hoop maar dat daar een vervolg van komt, meerdere kinderen zullen daar baat bij hebben. Wat betreft start hij er volgende week al mee!

Het idee om de kids ‘s middags hier te laten komen, laat ook Bosco niet los. Wat als we iemand kunnen vinden, die de kinderen kan begeleiden met hun schoolwerk én misschien stof op een andere manier kan uitleggen? Marcel kan leren lezen en schrijven? Oris van 5 is ook bijzonder, op een speelse manier laten leren. De ochtendshift op school en de middag hier.

Qua budget denkt Bosco 150.000 RWfr per maand kwijt te zijn. Rond de 100 euro.

( heb informatie gevraagd aan anderen: een geschoold iemand voor 3 uur per dag, 5 dagen in de week = 250.000 - 300.000 RWfr.,)

Ondertussen wordt er in de keuken gekookt en dat ruikt lekker! Dus vraag ik wat ze aan het koken zijn, ik krijg er honger van. Bosco gaat even checken en tijdje later eten we allebei een bord met kahunka (spelling?), bonen en wat eggplant. Kahunka wordt gemaakt van maïsmeel en is niet mijn favoriet. Maar de combi met de bonen en wat saus maakt dat ik eet.

Food = food.

We bespreken het tailoring project.

Bosco is er al snel over uit. We weten hoeveel geld er is van de moeders en van mijn sponsorgeld. We steken in op 2 butterfly machines en wat we nodig hebben om te starten. Hij gaat achter korting aan en probeert de zigzagmachine goedkoper te vinden. Een gebruikte dus. En die ook even testen bij iemand. Die functie zit hier namelijk niet op de butterfly. Dat is de reden dat de blouses niet gezigzagd waren. Dan moet ze met de blouses naar iemand anders. De broeken waren wél gezigzagd! Hoop maar dat ze die blouses nog een keer doet: ze gaan dan echt langer mee.

Tafels doen we nog niet. Strijkijzer lenen.

En eerst naaien voor dat wat makkelijk verkoopt. A la Twiga dukina. Gerjanne, hij wordt helemaal wild van de foto’s. Gekleurde ritsen! Hoe gaaf!

Heeft ideeën over de vlaggetjes, hij wil kleefband gebruiken zodat je zelf kan bepalen welke vlaggetjes je eraan wil. Vlaggetjes met cijfers en letters erop.

Heb het al eerder gezegd: je stopt er een dubbeltje in en het hoofd gaat ratelen!

En hij wil nu toch een shopje aan de weg gaan gebruiken als winkeltje! Als dat een beetje gaat lopen, kan de coöperatie daar later ook wat huur voor betalen wellicht.

Met Christopher werk ik nog aan het laatste

social media account. En ik heb internet afgespeurd naar tips voor elk platform én daarmee een social media timetable gemaakt. Hoe vaak en op welke dagen/tijden te posten om ervoor te zorgen dat het algoritme je bericht oppikt voor zoveel mogelijk volgers. Ik ben blij dat het uitvoerende werk door Christopher wordt gedaan. Moet nog wel even werken aan de lengte van de berichten. Hij kan ze beter in stukken posten.

Ondertussen is Divine met Yvonne naar het de dokterspost. Ze wordt doorgestuurd naar een het ziekenhuis. Als ik het goed begrepen heb, gebeurt dat al morgen. En daarna moet ze schoolspullen gaan kopen voor Theo én Aline. Die gaan volgende week starten op hun boardingschool. Heb haar dus de hele dag niet gezien!

En als ik naar huis wil, gaat het regenen!! Ai, net op de dag dat ik op mijn slippers ben gekomen… ik zie me al slippen op de weg naar huis. Als het niet droog wordt, krijg ik een kamer hier, zegt Bosco.

Er zijn ook 2 nieuwe gasten gearriveerd, in een hele gave tent-op-je-dak jeep. Ik praat even met de man terwijl zijn vrouw gaat inschrijven. Ze zijn op doorreis naar Tanzania. Na een paar zinnen vraagt hij waar ik vandaan kom. Nederland. Dat dacht ik al, zegt hij. Daarna moet hij ook inschrijven. Ik zie ze verder niet meer, ga zodra het droog is op mijn slippers in het donker naar huis. Het is niet glad gelukkig, alleen af en toe een plas die ik dankzij de zaklamp op mijn telefoon net op tijd zie.

Donderdag

Ik besluit ‘s morgens eerst thuis te blijven én alles af te ronden. Soort van mijn laatste werkdag.

Social media protocol en een tijdschema voor Christopher wanneer hij aan posts “moet” werken. Nodig om zoveel mogelijk mensen te bereiken en met name andere organisaties die in hetzelfde werkveld zitten.

Een Excell document met registratie over de kinderen en alles wat maar van belang is om vast te leggen.

Een document om dagelijks te rapporteren over de kids (schoolgang, afspraken met ouders/verzorgers, medische dingen etc).

En één om de bijeenkomsten van de moeders te rapporteren.

En een Excell document om de dagelijkse financiën in weg te schrijven en van daaruit een maandrapport te krijgen.

Mijn twee sponsors uit Nederland krijgen een officieel document om ze als sponsors te koppelen aan hun kinderen. En ze sponsoren ook een deel van de maaltijden op zondag.

Ik wilde eigenlijk’’s middags nog naar Akagera Neighbors wandelen voor een cappuccino, maar de lucht betrekt en dus besluit ik om maar thuis te blijven.

Dat was een goed besluit, het regent 3 uur en niet al te zuinig. Omdat de wind de regen naar mijn ramen blaast, wordt de badkamer nat én de ramen van mijn deur blijken water naar binnen te laten stromen. Mijn gordijn wordt nat dus leg ik die wat hoger op een stoel en een handdoek voor de deur.

Kijk een film op Netflix, dineer maar met stroopwafels want ik kan zo niet naar de keuken om te koken. En lig al om 20.30 uur te slapen.

Vrijdag

Het is 13.00 uur en ik zit in een auto die stilstaat op een slechte weg in rural area. Ik ben met Bosco op pad, om zijn homeland te bezoeken én om naar Rusomo watervallen te gaan. Die liggen op de grens van Rwanda en Tanzania.

Helaas is het gaan regenen en daarom staan we nu stil omdat we anders gaan slippen. Het water stroomt langs de auto naar beneden, als soort mini riviertje.

We zijn al in het gebied van zijn familie. Ouders, ooms en tantes, zijn grootmoeder van moeders kant, alles woont hier.

Heb al de hand geschud van de jongere zus van zijn moeder.

Als de regen enigszins is gestopt, stappen we uit.ik heb gelukkig een regenjasje mee.

Bosco blijft gewoon in zijn blouse rondlopen.

En begint onze tocht over zijn land. Het is groot! Achter zijn land ligt een stuk grond wat eigendom is van de overheid. Het ziet er netjes uit, maar er gebeurt niets op. Aangezien Rwanda het land is van Thousand Hills, moet ik dus omhoog lopen. Maar als ik bovenaan deze heuvel ben, gaat het weer wat naar beneden en word ik verrast door een fantastisch uitzicht! Meren die in Akagera National Park liggen en overal natuurlijk heuvels. Omdat het een regenachtige dag is, is het uitzicht niet helder, maar nog steeds mooi!

Achter dit stuk land ligt een heuvel met rotsblokken, best hoog! Een kleinere berg, zeg maar.

Vorige zomer heb ik Monkey’s mountain beklommen én het lijkt erop dat ik nu deze berg ga bedwingen? En ja hoor, het eerste stuk is nog een mix van grasland, heuvel en wat rotsblokken. Ik wil een panoramafoto maken én daar dan ook de meren op zien. Dus gaan we steeds een stuk hoger. Ondertussen krijg ik alle verhalen te horen uit zijn jeugd. Na een tijdje zijn er alleen nog rotsblokken en wordt het echt meer klimmen. Mijn enkels zijn niet meer zo soepel maar met kleine stapjes lukt het nog. Ik zeg wel een paar keer: ik moet ook nog weer naar beneden, hè! Dat gaan mijn knieën niet leuk vinden, weet ik uit ervaring.

Als ik weer een panoramafoto aan het maken ben, begint Bosco een verhaal over een konda? Ja, een slang. Nee; ik sta hier op een berg en nu vertel jij dat er hier anaconda’s zijn? Lichtelijke paniek bij mij. Nee, nu niet meer! Vroeger!

Pffff, dit stuk gebied hoorde eerder bij Akagera National Park. Is na de genocide aan de mensen gegeven. Veel van de dieren zijn daarna verdwenen uit het gebied.

Later vind ik meer onderaan de berg koeien en schapen.

Als we zo’n 3 meter van de top zijn, vind ik wel genoeg. De rotsblokken worden steeds groter. Maar Bosco overtuigt me dat we echt naar de top moeten want aan de andere kant is een makkelijker weg naar beneden. Oké, dan zet ik nog even door.

Onder gemopper dat hij een berggeit van me wil maken, klim ik naar boven met af en toe een hand van Bosco.

Eénmaal boven snap je wel dat ik geen spijt heb. Wat een uitzicht rondom! We hebben zeker een half uur daar gewoon gezeten.

Nou ja, ik dan.

Bosco staat de hele tijd op het puntje van een rotsblok rond te draaien. Ik had mijn wandelschoenen hiervoor uit mijn koffer gehaald en dat hadden ook best wel bergschoenen mogen zijn. Bosco is gewoon op zijn bruine leren schoenen, een pantalon en een nette blouse. Geen probleem.

Als we de weg naar beneden gaan beginnen, laat hij nog even zien hoe hij vroeger van rotsblok naar rotsblok sprong.

Geen probleem.

De weg naar beneden is wel wat makkelijker. Als de afstap niet te hoog is, is het voor mijn knieeen nog te doen.

Als hij me te hoog lijkt , is Bosco even mijn wandelstok en ik ga een paar keer op mijn billen naar beneden. Er is verder gelukkig niemand in de buurt om dat te aanschouwen.

Bosco heeft plannen voor zijn grond. Hij wil hier na zijn pensioen wonen.

En dus op het punt met het mooiste uitzicht een huis neerzetten . Een gedeelte van dat huis is dan voor mij , een eigen woonkamer met keuken, een slaapkamer en een badkamer. Met natuurlijk een terras met uitzicht. Moet ik wel mee investeren om het te kunnen bouwen.

Voor die tijd wil hij er ook een ECD (peuterspeelzaal) en een school bouwen om goed onderwijs te geven aan de kids van de arme families. Een private school dus.

Het onderwijs is slecht geworden hier, zegt hij. De generatie van zijn vader en van hem, daar hebben veel bekenden het ver geschopt. Een klasgenoot van vader Minister van weet ik nu niet meer, een neef van vader ambassadeur in Nederland tijdens de genocide, een burgemeester van Kigali en hij heeft er nog wat genoemd.

Nu is het onderwijs niet meer goed. En hij wil daar verandering in.

En een deel voor toeristen, camping en guesthouse. Met safari’s, local tours, een wandel trail.

Mooie dromen!

Als we weer beneden zijn, wandelen we nog door een bananenplantage van weer een familielid. En via een nu even droogstaande beek naar een drinkplek voor koeien. De trog van stenen is door zijn grootvader gebouwd nog voordat Bosco was geboren.

Erosie speelt hier ook een rol. Maar de overheid plant hier nu weer bomen om dat tegen te gaan.

Als we naar de auto lopen, heb ik een ongemakkelijke ontmoeting. Een oudere man roept dat we moeten stoppen. Bosco loopt door, ik dus ook. Maar hij haalt ons in en dus moet er begroet worden. Dat doet Bosco en krijgt dan telefoon en loopt door. Ik sta nog in mijn begroeting en de man houdt mijn hand vast met een heel verhaal. Ik hoor foto en vraag dus of hij op de foto wil. Hij trekt zijn trui omhoog om zijn buik en borst te showen. Okee! Ik sla mijn handen voor mijn ogen en roep oya om te laten zien dat ik het niet wil zien. Weer een heel verhaal en hij doet het nog een keer. Dus roep ik bye, en loop door.

Jullie mogen zelf invullen wat zijn bedoeling was.

Daarna lopen we weer naar de auto en gaan we op bezoek bij zijn oma. Die woont samen met haar zoon, die pastor is. Zoon is er niet, maar oma van 87 jaar is er wel. We kletsen een tijdje en dan moeten we weer weg. Als we naar buiten lopen, zegt ze tegen een buurjongen dat hij in het huis de machete moeten halen.

Het duurt even maar dan komt hij met die grote hakmes naar buiten. Hij moet een grote tros kookbananen gaan oogsten. Die moet Bosco meenemen naar huis.

Daarna rijden we door en pikken we 2 oude mannetjes op. Dat blijken zijn vader en een vriend van vader te zijn. Vader had ik al een keer gezien en dat roept hij dan ook gelijk.

We rijden door naar hun huis. Daar drinken we wat en dan in het donker naar huis.

Bij Bosco thuis is er thee en eten. Igor was al gaan slapen want hij had begrepen dat ik daar niet zou komen omdat Zalingo er weer was . Maar dit zit nog in de bus van Kigali en het gaat niet zo vlot. Dus komt hij alsnog uit bed. Hij moet ook nog eten.

Heel gezellig! En och, de schat. Hij vraagt of de schommel stopt als ik weg ben?

Nee natuurlijk niet!! Lekker blijven schommelen.

Na het eten wacht ik nog tot de regen stopt en loop dan met Theo naar huis. Het duurt nog anderhalf uur voordat Zalingo er is.

Aftellen is begonnen

Zondag

Ik slaap uit, ontbijt rustig, kijk wat Netflix, maak mijn kamer schoon, doe nog een kort dutje. en was mijn haar. In mijn badkamer heb ik een klein geisertje, waar niet veel druk op zit, maar het water is warm. De badkamer is klein, maar als k de slang gewoon vast hou, wordt niet alles zeiknat.

Om 12.30 uur loop ik naar Akagera Neighbors. Klets met Christophe die probeert ergens in Europa of Afrika een master te doen. Hij speurt het internet af. Ik stel wat vragen om te checken hoe serieus hij is. Heel serieus dus. Zijn vriendin wil ook nog ergens een master doen. En jullie zoontje dan? Die neemt ze dan gewoon mee. Hier zijn ze dus bereid om twee jaar niet bij elkaar te zijn. Zonder master krijg je geen goede baan, zegt hij.

Ik drink een cappuccino uit de shop en ga dan bij de kids kijken. Die zijn net klaar met armbandjes maken ! Heb ze nog niet geteld maar volgens Divine zijn het er 27.

Daarna is er lunch én daarna leert Patrick ze nieuwe danspassen.,Kleine Meta loopt lekker overal doorheen en ik krijg vandaag veel kusjes op mijn arm. Zij en Igor waren in paniek vanmorgen. Mijn huis is dicht bij hun huis. Vanmorgen vloog er een vliegtuig van RwandaAir nogal laag over. Beide kids dachten dat ik opgehaald was door het vliegtuig. Heb nog maar niet gezegd dat dit mijn laatste week is.

Een aantal kids hebben hun schooluniform mee. We controleren of ze ze wel goed genoeg gewassen hebben. Sommige kids moeten het nog een keertje doen. Bij het controleren zie ik dat de naden van de blouses niet gezigzagd zijn. Deze stof rafelt als een gek. Daar moet Josian echt nog wat aan doen, om ze langer goed te houden.

Als het tijd is om naar huis te gaan , willen ze nog naar de schommel. Bosco geeft ze nog 30 minuten extra speeltijd. En ik zie het graag zo. Er wordt geschommeld, geduikeld, gevoetbald en ik volleybal met de coaches én 2 kids. Die verrassend goed zijn.

Iedereen geniet er enorm van. Een veilige plek waar je vrij kunt spelen. Alleen Muzungu heeft zijn schoolboeken mee, die moet dit jaar examen doen in S3. Thuis lukt huiswerk maken niet, daar moet hij voor zijn stiefmoeder steeds van alles doen, zegt hij. Eindspeech van Bosco. We zijn een familie met zijn allen, we zorgen voor en houden van elkaar.

Daarna loop ik met Bosco naar mijn huis. Om daar samen nog van alles te bespreken. Ik heb hem gisteravond nog mijn werkwensenlijstje geappt voor komende week. Ik wil de school in om een aantal kids te observeren. En ik wil een SNECO meenemen. Dat is een Special Needs coördinator waar we in mijn VSO project mee werkten. De SNECO uit mijn eigen team Tony woont in Kigali, dat is te ver weg. Ik vraag hem of hij iemand weet bij mij in de buurt. En ik vraag ook Elie naar zijn SNECO’s . Beiden noemen Pacifique. Die woont in Rwamagana, dat is uurtje van hier.

Tony vraagt hem mij te appen. Hij heeft geen werk nu. Ons project bestaat niet meer, hij heeft daarna voor RwandaEquip gewerkt, maar dat is blijkbaar ook weer gestopt. Hij wil me deze week wel helpen met observeren. Ik betaal dan de bus én wat eten en drinken. Superfijn!

Nu moet ik morgen eerst langs de headteacher om uit te leggen wat ik wil doen. Klassen bezoeken én in gesprek met de leraren van onze kids.

Christopher moet mee als vertaler.

We werken nog wat plannen verder uit.

Flyers voor in de gastenkamers, nieuwsbrief voor in de kamers én sponsors, update website, een taakomschrijving voor Divine en een format voor dagelijks en maandelijkse rapportage . Ondertussen belt Zalingo. Die is op zoek naar een ander huis. Ik had al verteld dat de landlord de huur wilde verhogen met 10.000. Nu vertelde hij Zalingo dat hij een wc en een keuken binnen wilde maken en een plafond in de kamers en dat de huur 100.000 wordt. Van 60.000 naar 100.000, onmogelijk!

Ik eet met Bosco en Divine nog heel laat bij Akagera Neighbors. En dan naar bed.

Maandag

Ik word laat wakker.

Bosco&Divine zijn naar Kigali voor een 2 daagse training van USAID Oraho …… Divine vertelt me dat ze altijd ook echtgenoten/echtgenotes mee uitnodigen. Ze heeft me ook uitgelegd waarom, als partner ben je ook altijd onderdeel van het bedrijf. Mooie gedachte.

Ik app Christopher om een tijd af te spreken om naar de headteacher te gaan. Om zijn toestemming te vragen. We spreken ‘s middags af. Dat geeft mij de tijd om rustig op te starten en te ontbijten.

Daarna stort ik me op het naaimachine project. Een eerste voorstel is uitgewerkt door Bosco. Er staan nu 3 naaimachines op en een machine om knoopsgaten te maken en een machine om te zigzaggen. Ben beetje verbaasd, als ik het me goed herinner met mijn beperkte naaimachine kennis van lang geleden zat die functie gewoon op mijn naaimachine?

Dan ben je er nog niet. Er zijn tafels nodig, een plank om de spullen op te zetten , 3 scharen, een strijkijzer, naalden, olie en draad. En stof!

Ik moet wel een tegenvoorstel doen. Het plan was om het sponsorgeld dat over is, te investeren in naaimachines. De vrouwen dragen zelf bijna een hele naaimachine bij. Maar met het geld dat over is, kom ik niet bij het benodigde bedrag. Dan kom ik €325, — tekort. Dat vind ik teveel om bij te leggen en ook teveel om als lening te geven.

Heb wat brainstormhulp gevraagd aan vriendinnen én familie. Wat zou een haalbare constructie zijn?

Ik kan het geld ook bewaren voor de volgende keer…. Maar steek het het liefst nu in iets blijvend en concreets…

Waarschijnlijk wordt mijn voorstel 2 Butterfly naaimachines. Knoopsgaten kun je ook maken met de zigzagfunctie die als het goed is, op de naaimachine zit. En ik denk echt dat ze in eerste instantie makkelijk verkoopbare en niet te moeilijke spullen moeten maken voor de langskomende toerist. Een strijkijzer lenen van iemand van de groep als die nodig is. Helft van de stof kopen om mee te starten. Tafels gebruiken die er al zijn. Ga dat kostenplaatje maar eerst maken.

Bak voor de lunch wat bananenpannenkoekjes. Had ik eerder moeten bedenken. Maar Divine gaf me gisteravond een flinke tros met kleine bananen! En ik had nog bananen liggen! Ik eet veel minder dan iedereen hier. Maar wél lief. Dus de bananen die minder zijn, verdwijnen nu in pannenkoekjes. En Theo, broertje van, heeft de opdracht gekregen om me te helpen met opeten.

Die is over een paar dagen ook verdwenen, hij gaat naar de TVET boardingschool in Nyanza. Andere kant van het land. Maar hij wil automonteur worden. Heeft de hele zomervakantie gewerkt bij Bosco om zijn schoolgeld te verdienen.

Daarna wandel ik met Christopher naar de school om met de headteacher te praten. Gelukkig is hij er. Terwijl we even moeten wachten, plak ik de uitdraai met de mpox (apenpokken virus) maatregelen weer even goed op de muur. Congo heeft een grote uitbraak, in Rwanda zijn ook een aantal gevallen. Met wat simpele maatregelen als vaak handen wassen en met klachten naar het ziekenhuis gaan, wordt geprobeerd een uitbraak te voorkomen. Motorrijders moeten een mondmasker dragen én een handsanitaizer bij zich hebben voor de passagiers.

Terug naar de headteacher. Hij is vriendelijk en heeft een open blik. Hij blijkt ook nog heel goed Engels te praten. Hij weet al wie ik ben, hij was ook bij onze sluiting van het zomerkamp. Ik leg hem uit wat ik graag wil. En hij vindt het prima.

Ik ben, met SNECO, welkom wanneer ik wil.

Hoe fijn!

Daarna appen we nog even met Naomi, de teacher die voor ons de aanwezigheid van onze kids in de gaten houdt. Terwijl we appen, zie ik haar aan de overkant van het schoolplein lopen. We zwaaien even. Iedereen is er, behalve J Claude.

Nog even vermelden: deze school ademt rust. Alle kids zijn in de lokalen, ik zie geen groepjes leraren die niet in de klassen zijn. Dat heb ik wel anders meegemaakt.

Ben dan ook heel benieuwd hoe de lessen zijn.

Pacifique is er klaar voor! Hij komt morgen met de bus vanuit Rwamagana. Neemt mee wat hij heeft van de SNECO training. Gaan we eerst hier even samen zitten en doorspreken en dan naar de school. Zin in!!

Als ik terugloop naar huis, val ik met mijn neus in de boter. De kleuterschool gaat net uit. Een hele kudde kleintjes in groene bloesjes stormt op me af. Ik zwaai meestal als ze me van een afstandje roepen maar nu gaan ze naar huis. Ik wacht eerst even alle knuffels ter hoogte van mijn knieën af. Het zijn er nogal veel en ze duwen me bijna omver.

Twee teachers komen me helpen en proberen de boel in goede banen te leiden.

Mijn vragen in Kinyarwanda zijn blijkbaar nog te moeilijk. Wel grappig, 1 van de kleintjes pakt een steentje als ik vraag hoe hij heet en lijkt het op de grond te schrijven. Helaas onleesbaar.

De helft van de groene zwerm moet blijkbaar ook mijn kant op en dus lijk ik op de rattenvanger van Hamelen. Ik wandel maar rustig naar mijn huis en bij elke afslag zwaai ik wat kleintjes uit. De buurt ligt natuurlijk dubbel als ik langsloop.

Thuis stort ik me weer op het naaimachineproject. En werk 2 voorstellen uit. De eerste voor 2 machines en wat benodigdheden, gefinancierd door de bijdrage van de moeders en het sponsorgeld wat nog over is.

En het tweede voor 2 machines én de benodigdheden. Idem gefinancierd én de zigzagmachine als lening. Dat is voor ons een bedrag van € 86. Voor hen is dat 130.000 Rwf. Dat is net zoveel als dat het klinkt. Ik vind echt dat ze zich eerst moeten richten op het maken van tassen, vlaggetjes, etuitjes etc om vaardigheid te krijgen. De langskomende toerist gaat dat zeker kopen. En daarna kan er worden uitgebreid naar kleding voor de kids én de community.

Nog even bellen met Zalingo en dan slapen.

Dinsdag

Om 06.30 uur appt Pacifique dat hij van huis gaat. Dus sta ik ook maar op.

Tegen 08.30 uur wandel ik naar de hoofdweg én daar blijkt dat hij al om 08.00 ter plaatse was. Ah, had me even geappt, dan was ik wat eerder gekomen.

Het is superleuk om hem weer te zien!

Pacifique zat niet in mijn team, maar in dat van Elie. Onze teams hadden gezamenlijke meetings én ik heb het team waar hij in zat herhaaldelijk op sleeptouw genomen omdat hun teamleider zijn verantwoordelijkheid niet nam, helaas.

We gaan eerst wat drinken én bijkletsen. Niet te lang, want we moeten wel rond 10.00 uur op school zijn, vind ik.

Ik informeer hem vooral over ons project, waarom ik naar school wil én om welke kinderen het gaat.

We maken nog even een foto om naar al onze ex collega’s te sturen. Haha leuke reacties terug: huuuu? jealous! wow! applaus.

Daarna wandelen we naar school. En helaas, daar vind een teleurstelling plaats.

Naomi, de teacher die onze contactpersoon is en Ernestine, de Deputy of Studies DOS vinden het plan van klassenobservatie niet goed. Het zou de indruk wekken van een inspectie (zeker met mij erbij). Al onze argumenten helpen niet. Er moet eerst toestemming zijn van het district en de sector. Ik snap het ook wel, maar vind het wel héél jammer!

We mogen wel met Naomi de klassen langs én de kinderen even spreken én hun leerkracht. Dus dat gaan we dan maar doen.

Er is niet veel informatie nog van leerkrachten, de meesten werken net op deze school én kennen de kinderen nog maar net. Er heeft een leerkrachten switch plaats gevonden, niet ongebruikelijk hier.

Naomi weet gelukkig wel wat van de meeste kinderen. Veel van onze kids komen me even begroeten, het is net pauze.

We spreken met Marcel, die ze toch in P3 hebben gezet. Pacifique stelt wat vragen en zegt later dat hij echt niet in P3 hoort. Waarschijnlijk laten ze hem gewoon elk jaar verder gaan omdat ze wel zien dat hij hier, met dit onderwijs (denk ik dan) niet echt iets gaat leren. Hij zit wel in het remedial programma maar, met alle respect, ik heb daar niet zulke hoge pet van op. Als ik Pacifique goed begrijp, is dat herhaling van de lesstof en doet iedereen daar gewoon aan mee. Van elke vak ik dat de eerste les van elk vak in een week. Het idee is wel goed, hoor!

Van wat ik zie, hebben kids en leerkrachten Marcel wel in hun hart gesloten. Hij wordt geaccepteerd, het is ook een geweldig joch met humor, vaak ook verlegen en met een big smile.

Daarna zien we nog Passie, Evis, Balton, Gasaro Fanny én Muzungu.

Bij Passie vermoed ik ADD. Maar de leerkracht zegt dat er geen probleem is in de klas. Tja, dat had ik nou graag even willen observeren, meh.

Evis en Muzungu zien we omdat Naomi ze uit de klas haalt, die stonden niet op mijn lijstje. Ik wilde echt de Special Needs kids even zien.

Evis doet het goed in de klas, maar struggelt met het feit dat moeder is weggegaan (zie mijn verhaal over coach Patrick). Ben wel blij dat ook Naomi hiervan op de hoogte is.

En Muzungu breekt mijn hart! Hij is 15 en zit in S3. Hij is nieuw op deze school, hij is overgeplaatst omdat hij in ons programma zit. Pacifique stelt wat vragen hoe het gaat, Muzungu geeft zijn antwoorden in het Engels. Als Pacifique vraagt wat hij leuk vindt om te doen in de pauzes zegt hij: ik blijf in het lokaal en ga dan leren. Oei!

Er rinkelen al wat belletjes bij mij.

En na schooltijd?, is de volgende vraag.

Dat is heel moeilijk, zegt Muzungu. En er biggelen tranen over zijn wangen.

Ik schrik er van! Ik weet nog niet helemaal zijn verhaal, alleen dat er een stiefmoeder is. Hij zegt ook nog dat het nu niet het goede moment is om erover te praten. Hij breekt echt. Naomi neemt hem mee naast de school. En komt na een tijdje zonder hem weer terug.

Ook tegen haar heeft hij niets gezegd, maar ze zegt dat ze later nog wel met hem in gesprek gaat. We vragen haar ook om dat gesprek dan te delen met ons en met zijn teachers . En Pacifique geeft nog de tip om de teachers nu tijdens elke les echt even contact met hem te maken. Wisselen van school is moeilijk, je vrienden achterlaten, nieuwe teachers etc.

Hierna lopen we terug en bezoeken we nog even de headteacher. Die had ik al geappt dat we op school waren. We doen even kort verslag én bieden support aan. Als er leerkrachten zijn die struggelen met lesgeven aan onze kids of anderen, zijn wij altijd bereid om mee te kijken en te denken. Dat gaan ze waarschijnlijk niet doen, we zijn natuurlijk geen officiële instantie, maar toch.

De DOS zit niet in haar kantoor, dus verslag doen is niet mogelijk.

Maar van beiden heb ik wel begrepen dat we altijd welkom zijn op school.

Volgende keer maar verder bouwen aan deze contacten. En hopelijk kan Bosco dan ook met mij naar het district om me voor te stellen.

We nemen afscheid van Naomi. Die nog meldt dat een paar van onze kinderen op open schoenen op school komen (slippers). Ik vraag haar uit te zoeken wie het zijn zodat we dat kunnen opvolgen.

En ik bedank haar voor haar tijd en commitment.

We lopen terug naar Akagera Neighbors. Daar bestellen we lunch en heb ik de tijd om nog meer vragen te stellen aan Pacifique.

Hij is na het BLF project gaan werken bij Rwanda Equip als schoolsupervisor. Twee jaar en daarna werd ook dat project deels gestopt (lees: geen budget meer). Maar hij heeft wél zijn master SEN gehaald!

En hij heeft als vrijwilliger voor de VSO periode gewerkt in een centrum voor gehandicapten.

Mijn vingers jeuken! Het is zó jammer dat er geen banen zijn voor deze vakdeskundige mensen. Hij wacht op zijn graduation ceremony in november en heeft wel gesolliciteerd als leraar. De overheid betaalt geen geld extra voor een masterdegree helaas of creëert banen op dat niveau.

Ik merk dat hij heel veel kennis heeft en zie hoe hij de kinderen, de leerkrachten én de headteacher en DOS benadert. Deze man kan zó van meerwaarde zijn!! Arghh.

Hij is trouwens 35 jaar én nog single. Een baan hebben én een huis is een voorwaarde . Eerst dat voor elkaar en dan op zoek naar een vrouw.

Omdat we niet konden observeren, vraag ik of hij zondag ook nog wil komen. Om dan de kinderen te zien. Hij komt.

Ik vraag hoeveel hij nodig heeft voor zijn transportkosten. Hij vraagt wat er beschikbaar is. Maar ik wil hem echt alle kosten vergoeden, dus dat doe ik dan ook.

En dat zal ik zondag ook weer doen.

Ik hoop ergens dat ik hem op de één of andere manier kan toevoegen hier aan ons programma. Als consultant op afroep of zo?

Huiswerkbegeleider?

Dub, dub, dub….

Ik ga mijn eten koken. Heb nog rijst en een blikje vis gevonden in de shop. Wat ui en tomaat en knoflook toevoegen. Smaakt vast!

Swing swing swing

Donderdag

Rustig dagje vandaag.

Ik ben rond 09.15 uur op de playground om het werk rond de schommel op te volgen. Die was natuurlijk niet klaar op de dag van de sluiting. Ik vond dat ook al echt mega snel. Ik had de hele week nog niemand ermee bezig gezien. Dus gisteren even naar gevraagd, het moet wel klaar zijn voordat ik eind volgende week vertrek. Even een belletje van Bosco én ze zijn er weer! Wat foto’s en filmpjes gemaakt. Het is ook echt learning by doing. Soms moeten ze ook echt om zichzelf lachen, dan zit er iets op een verkeerde plek. Even weer checken op de bouwtekening of de foto van de schommel van Twiga dukina én weer door.

Ik had ook grote draadbouten mee moeten nemen vanuit Nederland. Heb niet heel veel vertrouwen in de bouten die ze hier gebruiken op de lange termijn. Maar de eerste maanden zal het wel lukken.

Nu moeten ze de zitplankjes nog gaan maken én de stangen van het duikelrek.

Divine heeft al bedacht dat ze met de kinderen gras onder de schommel gaat planten. Zodat het niet zo stuift en je een wat zachtere landing maakt.

En er moet nog gelakt worden, denk ik. Had ik zelf nog niet aan gedacht, maar opperde Zalingo. Dus daar moet ik ook even op letten.

Daarna had ik een videocall met Isa, van Nieuwe Gevers. Om even kennis te maken én te sparren. Het idee achter dit platform is dat deskundigen op allerlei gebied hun expertise inzetten om iets goed te doen voor (kleine) stichtingen met goede doelen. Zij doen dat vrijwillig, naast hun werk. Helemaal gaaf! Ik heb hier best wat vraagstukken liggen waar ik ondersteuning bij kan gebruiken. Er is alleen één maar: het lidmaatschap van € 2500, — voor een jaar. Ehm, de budgetten hier zijn ontoereikend voor wat we doen. Ik kan daar geen geld bij op gooien.

Ik heb de 1e week van oktober nog een vervolg afspraak staan. Vrees dat mijn boodschap dan zal zijn dat het voor mij (ons) niet haalbaar is.

Als ik klaar ben met het gesprek, stelt Bosco me voor aan de vader van Aline. Ik heb haar verhaal al met jullie gedeeld. Het is in mijn ogen een hele oude man, maar daar zal ik me wel in vergissen. Ze laten me de verwondingen zien die moeder heeft toegebracht aan vader. Flinke littekens op zijn onderarm (zit nu een plaat in) en op zijn hoofd. Hij is hier op verzoek van Bosco. Aline is toegelaten op de boardingschool hier in Kabarondo, waar ze verder kan leren in de vakken die zij graag wilde. Yes!!! Het is overigens de 2e helft van secundary school, wat ze hier advanced level noemen, dus S4, S5 en S6. Boarding betekent er ook slapen, ook al woont Aline ook in Kabarondo. Weekenden breng je ook door op school. Alleen lange vakanties mag je naar huis én er zijn wat dagen waarop de familie je mag bezoeken. We gaan haar wel heel erg missen op de zondagen! Ze kan de groep heel goed motiveren en begeleiden. Maar haar toekomst is nu het belangrijkste.

Bosco wil dat vader een bijdrage levert. Het is jouw dochter; je hebt het gezin al verlaten. Ook al heb je niet veel, iets van support moet je wel geven. Zodat Aline straks een goede baan kan krijgen en jou kan gaan ondersteunen. Als ik het goed begrepen heb, gaat vader maandag met Bosco naar de markt om een matras te kopen. Ik merk wel dat het Bosco om het principe gaat. Jij steunt/geeft en het kom later bij je terug.

Ik lunch niet thuis, maar snack wat uit het shopje. Dan werk ik nog door aan diverse zaken. En ga, na nog weer even bij de schommel gekeken te hebben, om 15.30 naar huis. Mooi op tijd om de afwas te doen én te koken. Werk daarna toch nog even door aan wat documenten (kan maar klaar zijn én mijn hoofd bedenkt nog van alles). Cheetah bedenkt nog dat hij best heel stiekem op het te lange gordijn in mijn deuropening kan liggen. Zo is ze toch half binnen, haha! Ik laat het toe totdat ik mijn deur en raam dicht moet doen vanwege de muskieten.

De gasten die ook hier slapen, zie ik nooit. Die komen heel laat pas binnen en zijn al vroeg vertrokken. Het zijn vertegenwoordigers en bezoeken hier bedrijven en boeren. Ik vind het prima.

Vrijdag

Terwijl Christopher verder werkt aan de accounts voor social media, stort ik me op het afmaken van het Summer camp report. Een soort verantwoording naar het district en andere leiders die straks opnieuw een vergunning moeten verlenen aan de NGO.

Later schuiven ook Bosco en Divine aan om het financiële plaatje van summer camp compleet te krijgen. De grootste kostenpost blijken, naar verwachting, de maaltijden geweest te zijn. Dat was ook de basisvoorwaarde van het hele kamp, kids met volle magen. Zodat ze niet de straat ophoeven om het eten van die dag te vergaren.

Om 16.00 uur stap ik in de meeting met de vrouwen. Zijn zij bereid om, samen met het sponsorgeld wat over is, te investeren in een naaimachine? Er wordt overlegd, gestemd, financiën gecheckt en weer overlegd.

Het is nu 18:02 uur en er is overeenstemming over hoeveel geld er op de spaarrekening staat.

Tien minuten later weten ze ook hoeveel ze willen bijdragen. En dat is bijna een hele machine! Wauw! Ik was nog aan het stoeien met 40-60 of 50-50 verdeling in mijn hoofd.

Op 20 vrouwen is 1 machine natuurlijk niet heel veel, dus een 2e is dan ook welkom. Ze opperen nog een andere machine waarmee je sweaters kan maken. Maar sweaters verkoop je niet zo makkelijk aan toeristen, die kopen liever iets kleins wat je meekan nemen naar het thuisfront. Daar verdien je sneller mee. Bovendien is die machine 5x duurder. Maar zij mogen het zelf bepalen.

Bij stemming wordt er toch gekozen voor 2 lichtere machines.

Ze geven nu hun hele spaartegoed op, is dat handig, vraag ik. Ja, zeggen ze, nog niet alle vrouwen hebben hun inleggeld betaald, dat gaan ze nu wel doen. En iedereen gaat weer 200 sparen (per week?), dus wordt dat spaargeld snel aangevuld. Bedenk nu nog dat er dan eerst nog geen geld is om stof te kopen.

Ik zeg dat ik erover na ga denken en er dinsdag op terugkom. Er was ook nog iets over kralen, snapte nog niet helemaal wat dat was. Dat kan dan ook dinsdag.

Ik word door Bosco naar de timmerman gestuurd die met de schommel bezig is, of ik even kom checken. Het is ondertussen donker geworden, dus ik zie geen steek.

Met wat telefoonzaklampen controleer ik de boel. Hij heeft twee zitplankjes gemaakt, beetje te diep naar mijn idee. Nu moeten de touwen eraan. Ze willen het bovenaan vastbinden met een knoop, dat moet dus andersom. Knopen onder de plank.

En dan blijkt dat ik zelf een fout heb gemaakt. Gatsie! Ik zoek de foto even terug van het meten van het touw. Ja hoor! Sukkel! Ik heb 20 meter en 2,5 cm gekocht. In plaats van 20 meter en 250 cm. Hoe dom!

Bij het nameten blijkt het ook nog 19 meter en 50 cm te zijn.

Dan maar de 2 schommels maken en het klimtouw even laten wachten. Zalingo moet dan nog maar een keer touw daarvoor meenemen.

En ik moet ook weer terug naar de vrouwen. Daar zijn de 3 Duitse meiden aangeschoven, die 2 avonden terug de armbanden nog hebben gekocht bij Divine.

Zij vinden het heel leuk om de moeders teven te spreken. Ze zijn 2 weken aan het rondtrekken en gaan morgen terug naar Kigali. Om dan 5 weken stage te lopen op de Arise and Shine nursery and primary school daar. Omdat ze de kinderen nog niet hebben ontmoet, vragen we de moeders of de kids om 12.30 uur kunnen komen voor een presentatie. Dat gaat lukken!

Het valt me op dat ze alledrie in het wit gekleed gaan. Paar dagen geleden ook. En dezelfde doet steeds het woord. Misschien vraag ik morgen of de kleding iets betekent.

Daarna nog een keer terug naar de schommel.

Het 1e zitje hangt wat te hoog, vind ik. Je moet erop springen. Bosco gaat het als eerste proberen. De timmerman duwt.

Daarna wil ook de moeder van Steven er op, de rest van de moeders zijn nu naar huis. Zij heeft net als Steven een geweldige olijke blik en dezelfde brede lach. Heel voorzichtig gaat ze erop zitten.

Morgen moet ik het zelf maar even proberen.

In het donker wandel ik naar huis. Met mijn telefoonzaklamp. Bij het huis is alles donker, geen Theo en ook geen buitenlampen aan. Bobby ontsnapt me als ik door de poort stap.

Ik ga dus eerst de lampen aandoen en gelijk maar koken. Als ik aan het koken ben, probeert er iemand met een sleutel de voordeur in te komen. Na wat morrelen (probeert verschillende sleutels) blijkt het Christopher te zijn. Die komt kamers checken, er is nog een 3e gast bijgekomen.

Ik laat hem daarna de poort weer uit, daar heeft hij geen sleutel van en hij is dus over de hoge muur geklommen. Ik heb geen sleutel van de voordeur, dus laten we zijn sleutel aan de binnenkant zitten en niet op slot. Kunnen ze zelf afsluiten straks.

Na het koken, eet ik dat op in mijn kamer, kijk nieuwe afleveringen van Emily in Parijs , bel even met Zalingo en communiceer met geluidsopnames met vriendin Yvon in Nederland.

Een heuse vrijdagavond!

Zaterdag

De zaterdag start rustig. Ik slaap tot 08.45 uur, jeetje!

Om 13.00 uur moet ik bij de kids zijn, die gaan optreden voor de 3 Duitse meiden.

Dus ik heb nog zee van tijd. Die breng ik door met rustig ontbijten. Mijn poederkoffie, snacken van noten, biscuit en gedroogde abrikoos. Ga buiten zitten op mijn rieten stoel waarvan de puppies denken dat ze daar op mogen kauwen. Eh, nee dus!

Tegen 11.30 bak ik een eitje. En ontdek ik dat de eieren die Eva me eergisteren heeft verkocht al gekookte eieren zijn! Haha!

Ik vroeg om eieren én zij wilde me persé de witte eieren geven. Okay, prima!

Ik had nog wat bruine eieren hier, dus heb ik eergisteravond 4 eieren gekookt (2 witte, 2 bruine) voor bij de spaghetti en alvast voor de lunch van de volgende dag. Vond de

bruine lekkerder. Blijkt vandaag als ik een wit eitje in de koekenpan wil tikken dat die al gekookt is!! Nee!! Wie bedenkt dat nou?!

Maar even goed navragen de volgende keer. Ik kook ze liever zelf, hier koken ze ze blauw namelijk.

Daarna doe ik een wasje.

En dan loop ik naar Akagera Neighbours.

Onder dat loopje zijn er altijd kids en anderen die al van ver roepen: Monika!

Gevolg van reageren op hun Muzungu met Oya (nee), nitkwa Monique (ik heet Monique).

Ik zwaai meestal of roep een groet in het Kinyarwanda. Ik moet de komende week even kijken hoe mijn lessen weer op te pakken. Ben uit het ritme gevallen door de slechte verbinding.

De kids waren we al om 11.30! En hebben zich vermaakt met de schommel én het duikelrek! Allemaal blij! Na de voorstelling is er zelfs schommelles van coach Patrick. Die veel humor heeft én vooral laat zien hoe het niet moet.

Wat een geweldige coach is dit. Is heel goed in karate, acrobatiek en theater. Coacht positief met discipline én humor. Maar zijn verhaal is hartbrekend.

Terwijl hij in Kigali zijn karate-opleiding volgde én werkte om geld naar huis te sturen, heeft zijn vriendin hun huis en bezittingen verkocht. Ze is vertrokken en heeft de kinderen voor de voordeur achtergelaten. Van 10 en 5 jaar én een baby van 7 maanden! Patrick werd gebeld door iemand uit de buurt. Waarom zitten je kinderen hier buiten? Je vriendin is weg en er wonen andere mensen in je huis.

Hij is daarom teruggekomen naar Kabarondo en zorgt voor de kinderen. Het meisje van 5 is niet van hem én ze is héél speciaal in gedrag. Hij heeft Bosco gevraagd of hij mocht komen coachen, niet eens voor geld, maar om de kids van 10 en 5 mee te laten doen in zomerkamp.

En hij doet het echt fantastisch!

Ik hoop dat we hem kunnen houden én ook kunnen gaan betalen zodat hij goed voor de kids kan zorgen.

Terug naar de voorstelling. Heb ik weer erg van genoten en lekker meegedanst. De meiden zijn onder de indruk. Voordat ze terug gaan naar Kigali, deel ik nog de foto’s en filmpjes met ze die ik heb gemaakt. Oh en de kleding was nu wel iets gekleurder, dus heb er niet naar gevraagd.

Daarna terug naar de playground. Niemand van de kinderen is van plan naar huis te gaan. Ze staan in de rij voor schommel! Andere kinderen willen een boekje lezen en later volleyballen we nog met een hele groep.

En we hebben de kralen gevonden!! Bosco kon niet geloven dat een kind, een coach of een moeder de kralen heeft meegenomen. En laat Divine en Candide alle dozen etc nog eens goed nakijken. En ja, hoor, gevonden. Gaan we morgen mee aan de slag!

Om 16.00 uur ga ik wel naar huis.

Ik bel een tijd met Jasper én ga als het donker gaat wordt mijn eten koken.

Nog één leuk nieuwtje….

Er hebben zich 2 sponsors gemeld die maandelijks een bedrag gaan overmaken. Wat ontzettend fijn!!

Heb het budget voor komend schooljaar gelijk weer aangepast. Het is nog niet helemaal dekkend, maar het gat wordt nu aanzienlijk kleiner.

Morgen zijn de kinderen er weer, armbandjes maken dus én ze vragen al een tijdje om een nieuw spel. Even op broeden….

En daarna gaat mijn laatste week hier in..

Heb een lijstje naar Bosco gestuurd van wat ik nog moet/wil in die week, benieuwd naar zijn lijstje…

Zo slapen en voor jullie vast fijne zondag!

Chasing the rats

Zondag

We hebben bedacht dat we een “chasing the rats” party gaan geven. Zo noemen ze hier een house warming party. Ze willen heel graag een keer op bezoek komen en dus hebben we besloten dat vandaag te doen.

Zalingo gaat achter eten en drinken aan, ik werk de ochtend nog achter de laptop. Het is nog een heel gedoe om het nodige voedsel te vergaren. Het is geen marktdag en hij moet dus wel wat speurwerk verrichten om de benodigdheden te vinden in Kabarondo centre. En daarna nog een keer de gang maken naar de hoofdweg om flesjes drinken te vinden. We hebben Bosco&Divine en kids uitgenodigd. En zijn broertje Theo.

Alexi. Christopher en zijn vrouw Natasha en de pasgeboren baby. En later op de dag is er een boeking van Marcel, een man uit Denemarken. Dus die komt ook mee, we delen het eten gewoon, wat extra rijst meekoken én op is op.

Die ‘s avonds een Duitse man blijkt te zijn en in Abu Dabi woont en daar werkt op de Duitse ambassade op een speciale afdeling. En later ook nog een professionele fotograaf te zijn. Hij is nu op vakantie hier én op een gehuurde motor en camera door Rwanda aan het touren. Zonder echt plan, gewoon gaan en maar zien wat er gebeurt. Gaaf! En gelukje voor ons, vertel ik straks meer over. Hij is een paar dagen geleden van de weg gereden door een bus. Heeft zijn hand daarbij flink opengehaald. Hij is van plan om naar Akagera Park te gaan met wat mensen die hij hier heeft ontmoet.

We vragen aan alle gasten wat ze drinken en halen daar 2 kleine flesjes van. Op is op.

De middag zijn we druk met koken, Zalingo is de kok en ik assisteer. En de vloer moet ook gedweild! Er ligt stof op van een week én zeker met het aanleggen van het terras voor het huis komt nog meer grond naar binnen.

We hebben gezegd dat er om 19.00 uur eten zal zijn. Tegen 18.30 uur krijgt Zalingo stress. Hij gaat het niet redden op tijd klaar te zijn, ook als zijn we om 15.30 uur al begonnen. Dus informeer ik de gasten dat het 19.30 uur wordt. Wat een aantal niet meekrijgt vanwege slecht netwerk en dus toch om 19.00 uur voor de deur staat. Voor mij geen probleem, dan drink je alvast en klets je een beetje (zijn ze hier niet gewend). Zalingo wordt er wel onrustig door, merk ik.

Om 19.30 uur is iedereen er én open ik de “chase the rats”party met een korte speech. Welkom in dit huis, dat de avond een mix is met Rwandese, Nederlandse, Burundi en Duitse invloeden, dat we het eten en drinken delen en dat het zelfbediening is.

Dat geeft niemand de verplichting om iets te zeggen zoals ze in Rwanda gewend zijn.

Normaal wordt elke aanwezige geacht iets te zeggen en pas daarna kan er gegeten worden. Hoeft dus niet.

Ik neem Igor en Mpeta (de kids van Bosco) als eerste mee naar het buffet, zij mogen zeggen wat ze willen en ik schep op. Daarna mag de rest. De kids zitten heerlijk op de bank te smullen, zelfs Mpeta die de vorige keer ongeveer 1 eetlepel rijst en 2 gebakken aardappeltjes at.

Als zij klaar zijn met eten, heb ik nog 2 verrassingspakketjes voor ze, meegenomen uit Nederland (bellenblaas, mini-kleurboekje, kleurpotloden etc).

Na het eten wil Alexi graag dat Zalingo zijn gitaar haalt en wordt er in het Engels en Kinyarwanda gezongen én zelfs gedanst!

Om 22.00 uur stop ik het feestje, de kids moeten naar school morgen.

Maandag

Met Bosco en Marcel heb ik afgesproken om de volgende ochtend om 08.30 uur naar de school te gaan om te kijken of iedereen er is. Marcel heeft zijn plan naar Akagera Park te gaan gecanceld omdat hij héél graag een bijdrage wil leveren aan ons programma.

Hij heeft een goede camera en kan goede foto’s maken, dus dat willen we ook doen op school.

Om die foto’s weer te gebruiken op de website en social media.

Bij aankomst weten de kinderen al dat we komen en langzaam aan verzamelt iedereen zich om ons. De leerkracht die onze contactpersoon is, is er ook. Ze was niet bij de afsluiting van het zomerkamp maar ik ken haar van de vorige keer.

Aline is er niet, die is klaar met de 1e 3 klassen van secundary school én heeft een andere school gevraagd ipv de timmermansschool.

Zolang de aanvraag wordt behandeld, hoeft ze niet te starten. Betekent dus wel dat ze straks al achter loopt? Geen idee hoelang het proces gaat duren.

Aimé van 17 is hier ook niet, die gaat naar een boarding school (waar je dus ook slaapt van vakantie tot vakantie).

En we missen Steven?! Die blijkt nog onderweg te zijn vanaf een bruiloft uit Rwamagana en komt dus later.

De rest is er en Marcel gaat portret- en groepsfoto’s maken. En we doen ook een paar foto’s in een klas.

De banken zitten vol gepropt, 6 kids waar er 3 zouden moeten zitten. Bij navraag is dit alleen voor vandaag. Ze maken een verdeling in ochtend- en middagshift. Dus gaat de helft van deze klas in de bankjes.

Voor onze kinderen geldt het niet, die gaan wél de hele dag, om ze van de straat te houden.

Alle kids zitten nu ook op deze school zodat het voor ons makkelijk is om ze in de gaten te houden.

Nadat een aantal kids vrijdag aan gaf op te zien tegen de tijd na school , kwam bij mij het idee om ze na schooltijd ook naar Akagera Good Neighbours te laten komen. Om te lezen, huiswerk te maken én te spelen. Van 16.00 tot 18.00 uur. Ik bespreek het idee met Bosco die het plaatje ook al gelijk voor zich ziet. Moeten we wel iemand vinden die kan begeleiden.

Na de foto’s te hebben gemaakt op school, wandelen we terug.

Marcel koopt voor iedereen koffie én we vergaderen nog wat in de tuin. Hij heeft goede ideeën, die we uit kunnen werken.

Bosco heeft Yvonne laten komen. Op verzoek van school voegen we haar toe aan ons programma. Ze is met haar moeder en 3 broertjes/zusjes in Kabarondo komen wonen. Vader heeft het gezin verlaten. Yvonne is, toen ze 7 was, ziek geworden. Als we het goed hebben vertaald, had ze tuberculose? Er was geen geld voor medicatie, dus is ze destijds niet behandeld. Met als gevolg dat haar ene been nu korter is dan de andere. Ze komt heel stil bij ons zitten. Bosco stelt wat vragen. Ze gaat naar Senior 3. Ze was nog niet op school omdat ze nog geen schooluniform heeft. Josian, onze kleermaakster komt gauw opmeten. Hopelijk kan ze morgen naar school! Marcel maakt ook van haar een foto. Haar verhaal raakt hem, zie ik. We moeten nog op zoek naar een sponsor. Is al gevonden, zegt hij.

En ter plekke bedenken we samen dat ze waarschijnlijk speciale schoenen nodig heeft, om te voorkomen dat ze straks nog meer pijn krijgt of helemaal vergroeid. Omdat we niet helemaal zeker weten of ze alsnog behandeld zou kunnen worden of wellicht fysiotherapie nog kan helpen, besluiten we zsm met haar naar het gespecialiseerde ziekenhuis te gaan om te kijken wat nodig is. Marcel betaalt de transportkosten en zegt ook de eventuele

behandeling te betalen óf de speciale schoenen als die nodig zijn. Wat een geluk!!

Hij vraagt nog een keer goed door naar wat ze nog meer nodig heeft om naar te school te kunnen. Schoolmateriaal heeft ze al van ons gehad maar ze bedenkt nog een schooltas, een wiskundeset ? en schoenen. Dat wordt dus ook nog geregeld!

Steven komt ook nog even langs voordat hij naar school gaat. Om op de foto te gaan én om zijn schoenen op te halen.

Die zet hij bij ons, om te voorkomen dat zijn moeder de schoenen verkoopt, zoals ze al eerder heeft gedaan. Gelukkig is de school dichtbij, 10 min met de benenwagen.

Daarna ga ik eerst naar huis omdat Zalingo lunch heeft gemaakt. Dus neem ik afscheid van Marcel die vandaag nog terugrijdt naar Kigali. Om daar aan de foto’s te werken. Hier kan dat niet vanwege het belabberde netwerk de laatste dagen.

Als ik terugkom, probeer ik eerst wat Kinyarwanda te oefenen. Totdat MTN zegt dat ik mijn bundel voor vandaag heb opgebruikt. Huh? Ik heb niets bijzonders gedaan nog, hoe kan dat nu al op zijn?! De WiFi wil ook geen internet leveren.

Mooi kak! Ik moet wachten op een meeting met Bosco en Christopher. Besluit dan maar om te gaan lezen op mijn e-reader totdat zij komen.

Om 17.30 zijn ze er en bedenken we wat ik de komende 2 weken nog ga doen. Ik wil mijn laatste week in Kigali zijn om wat bezoekjes af te leggen én misschien nog iets van Rwanda te zien.

Nou, ik hoef me niet te vervelen, hoor!

1. Een social media protocol schrijven. Welke gaan we inzetten, wat is ons publiek daar, hoe vaak en wat gaan we dan posten. Zichtbaarheid is nodig.

2. Booking.com herschrijven, ook daar melden dat het bedrijf Akagera Neighbors het project Akagara Good Neighbors mede betaalt. Dus dat een deel van wat je betaalt aan verblijfkosten wordt afgedragen aan AGN.

3. Een begroting voor het komende schooljaar. Schoolkosten maar ook meer zekerheid voor de coaches ( krijgen nu een kleine vergoeding) én een stuk onverwachte kosten (medisch bijvoorbeeld). En dan kijken welk deel al gedekt wordt door sponsors en voor het andere deel een financiering vinden.

4. Een werkplan voor de moeders: waar gaan we mee aan de slag, waar vind ik support, wie kan ze leren de coöperatie op te zetten en beter te benutten

5. Een financiële structuur opzetten om de diverse geldstromen in beeld te krijgen en te stroomlijnen. De NGO groeit, er moet meer structuur komen. Ook om verantwoording af te leggen aan het district en andere instanties.

6. Vastleggen Wie zijn onze partners? En wat betekenen we voor elkaar.

7. Peacefull heart, het Tapping Trauma Techniques instituut heeft om een voorstel gevraagd. Wat kunnen zij voor ons betekenen.

8. Gesprek met Nieuwe Gevers om te kijken of ik ondersteuning kan krijgen bij bovenstaande issues. Ik kom zelf een heel eind, denk ik, maar hulp van experts is welkom!

9. Mijn kennis over funding bijspijkeren.

10. En wat er verder nog opduikt

Een deel zal ik ook in Nederland mee verder gaan, denk ik.

Ga nu mijn bedje opzoeken….

Dinsdag

Tegen beter weten in probeer ik Ilse te bellen. Maar het netwerk werkt nog niet echt mee……… Ilse is jarig!! Van harte gefeliciteerd met je 25 jaar! Mooie leeftijd!

Daarna zeg ik ook al mijn Kinyarwanda lessen af. Ik heb geen zin in lessen waarbij de verbinding steeds weg valt. Munga heeft 2 nieuwe teachers gevonden. Geeft hem wat meer vrije tijd.

Het netwerk zit me dwars. Ik werk de ochtend met Christopher aan een social media protocol. Op welke platforms willen we ons laten zien, hoe vaak, welk publiek vinden we daar, wat gaan we dan posten.

Ik werk op de internetbundel van Christopher , maar als hij wordt weggeroepen moet zijn telefoon mee én kan ik niks meer. En dat gebeurt best vaak.

Om 12.30 uur ga ik naar huis voor de lunch. En overweeg ik serieus om vanuit Kigali te gaan werken aan het lijstje. Want ik sta nu steeds in de wachtstand. En daar heb ik een hekel aan.

We lopen terug én ik app Bosco of hij in de

buurt is. Moet echt even in gesprek hierover. Zalingo gaat met de moeders en Divine aan het werk ondertussen.

Ik ben net 10 minuten aan het werk met het social media protocol als Bosco aanschuift met een Airtel simcard. Van Eva, die zegt dat ze hem niet gebruikt? Christopher krijgt de opdracht er een internetbundel op te zetten die voldoende moet zijn om de hele dag internet te gebruiken.

Airtel doet het beter in dit gebied, is goedkoper en met een booster van 5G die je gebruikt als je door je dagelijkse data heen bent. Op hoop van zegen!

Ik werk verder met Bosco aan het protocol en de begroting.

En helaas komt Divine Jean Claude brengen. Die is dus niet naar school vandaag en door iemand van de straat gepikt en naar ons gebracht. Even later schuift nog iemand aan, een jonge man met een weeghaak.

Ze moeten wachten, want ondertussen zijn wij aan het uitrekenen wat de verschillende sponsorbedragen zijn, omdat Marcel dat nu wil weten. Die heeft mensen gesproken, maar moet zelf naar Kenia reizen en wil de informatie graag aan hen doorgeven.

Als we dat hebben berekend, mag Jean Claude starten met zijn verhaal.

Hij is niet naar school omdat zijn gekregen schoenen te klein zijn. En zijn slippers kapot. Hij is dus de straat opgegaan om metaal te zoeken en te verkopen aan de jonge man die naast mij zit.

Bosco gaat in gesprek met hem én houdt hem voor dat hij geen metaal mag kopen van kinderen. Kinderen mogen geen zaken doen. Vaak stelen de kids een pot, slaan hem plat en verkopen het dan als oud ijzer. Dus koop je van kinderen én is het ook nog eens gestolen. Hij belt ook de baas van de jongen én de politie-commandant.

Hij probeert de jongen ervan te doordringen dat hij op deze manier verantwoordelijk is voor het in stand houden van streetkids en ze aanmoedigt om te stelen.

Ik zie emotie bij de jongen, maar kan niet duiden of het spijt is óf baalt dat hij betrapt is.

Na overleg met zijn baas en de politie commandant mag hij gaan.

Bij Jean Claude zie ik geen enkele emotie. Hij was al de grote afwezige bij Summercamp én is nu de 2e dag al niet meer op school. Gisteren was hij er wel!

Bosco stuurt hem weg om de te kleine schoenen te gaan halen.

Ik heb hem niet meer terug gezien.

Bosco wil met de lokale leiders en de politie een campagne opzetten om de kopers van metaal te informeren waarom ze niet van kinderen mogen kopen. Ik denk dat het ook echt gaat gebeuren.

Wat ik heel bijzonder vindt, is dat ze allebei gewoon aan zijn komen lopen.

Blijkbaar ga je gewoon naar Bosco als iemand zegt dat je daar naar toe moet?

Onnozelheid? Angst? Uit ontzag?

Ga het nog eens navragen.

Woensdag

De week is alweer half voorbij!

Ik start de werkdag met Bosco. Op advies van Marcel willen we tekst toevoegen aan de informatie op booking.com. Dat een boeking bij Akagera Neighbors rechtstreeks Akagera Good Neighbors project ondersteunt. Met een verwijzing naar de website, als dat mag. (Niet dus……)

Daarna werk ik verder aan de begroting. De sponsoring die we nu hebben, is niet toereikend. Dat wist ik al, maar ik wilde ook graag weten waarom niet en wat missen we dan?

We betalen voor de kids elke termijn (3x) schoolgeld (alleen voor boarding school), schoolmaterialen, hygiëne spulletjes en voor de meiden ook maandverband, elk jaar een schooluniform en een paar schoenen voor school en alle schoollunches.

We willen een maandelijks bedrag per kind reserveren voor medische kosten én kunnen dat dan gebruiken als dat nodig is. (Voor Marcel zijn nu de medicijnen die nodig waren voor zijn been betaald door …? Bosco privé waarschijnlijk). Als er meer nodig is, dan kunnen we sponsoren vragen om bij te springen. Maar het lijkt me goed om elke maand te reserveren.

En elke zondag krijgen kinderen hier een maaltijd.

Voor primary school komt het maandelijkse bedrag (met de huidige koers) op € 6,78.

Voor secundary school op € 10,17. En voor boarding school op € 25,00.

De sponsoren uit Hongarije sponseren een vast bedrag per maand per kind, ongeacht naar welke school hij of zij gaat.

De zondagse maaltijd komt maandelijks uit op rond de €108,00 voor 20 kinderen.

Laszlo Bakay, een Hongaar, draagt hier

$ 50,00 per maand aan bij.

We komen nu, volgens mijn begroting, komend jaar € 750,— tekort. Zonder rekening gehouden te hebben met kosten voor coaches, zomerkamp en onverwachte zaken. En ik weet zeker dat er dit jaar kinderen bij zullen komen. Ben wel beetje bezig de boodschap te brengen eerst wat stabieler te worden. Maar…… als er iemand aanklopt, zal er geen “nee” gezegd worden.

Ik ga om 12.30 uur terug naar huis voor de lunch die Zalingo heeft gekookt. Dat ga ik de komende dagen missen want hij gaat vanmiddag terug naar Kigali. En waarschijnlijk pas eind volgende week weer hier terug. Dan nog 2-3 dagen hier en dan samen terug naar Kigali.

Als ik hem heb weggebracht, loop ik terug maar Akagera Neighbors. Eerst even kort bijkletsen met Divine over de meeting van gisteren met de vrouwen.

Zij willen graag een eigen ruimte voor hun spullen ipv die te delen met de kids. Helaas zijn er kralen weg, meegenomen door? Wat echt balen is want deze hadden we nog nodig om de armbandjes voor de AVES kids nog verder te maken.

Ik ga er zondag met de kids nog over praten.

Een eigen ruimte zit er voorlopig niet in. Maar ze hebben ook bedacht dat ze een koffer willen om hun spullen in op te bergen.

Goed idee! Dat moet haalbaar zijn.

Er zijn armbanden verkocht aan gasten en Divine betaalt ze uit. 20% gaat naar de coöperatie en 80% naar de maakster.

Ik weet zo even niet of ik dit al heb genoemd, maar ik heb het idee geopperd van een naaimachine voor de groep. Bosco bedenkt daarna In plaats van danskleding te kopen, dat dat dan zelf gemaakt kan worden én kunnen er tassen etc worden toegevoegd aan het assortiment. Josian, onze naaister in de groep, wil het wel aan de groep leren.

Ik heb ze gevraagd naar de kosten van een goede naaimachine. Eind volgende week weet ik hoeveel er over is van het budget. Ik heb hier namelijk ook nog 3 tenten en 6 slaapzakken staan. Die gaan we maar wegschrijven met mijn rekening van de 1e week én kosten die ik nog niet betaald heb voor de bus naar de Expo en de lunches van de 2 uitstapjes. Dat betekent dat ik minder uitgeef van het budget dan beraamd én dus wellicht een naaimachine kan kopen. Misschien moet ik van de coöperatie ook een bijdrage vragen? Ik hoor graag wat mijn sponsors van het idee vinden.

Ik werk nog wat aan andere zaken en maak een afspraak met Nieuwe Gevers voor morgen.

Dan help ik Divine nog even met het opnieuw inrichten van het “winkeltje”. Want er zijn nieuwe gasten, 3 meiden uit Duitsland, nog een vrouw die door Afrika reist, én er komt morgen een Pools koppel. Ze blijven allemaal 1 tot 3 nachten. We willen natuurlijk ons verhaal vertellen én ze het winkeltje laten zien.

Dan is het 18.00 uur én wil ik niet langer wachten op de gasten. Het wordt donker én het is niet zeker of ze vanavond nog willen kijken. Helaas voor Divine wordt zij wel geacht te blijven. Ik geef ook altijd aan dat ik wel met gasten in gesprek ga, maar dat het verhaal van hunzelf moet komen. Het is hun project, niet dat van mij.

Ik heb nu net mijn diner op en krijg een berichtje van Divine . Ik heb niet voor niets gewacht, zegt ze. De 3 meiden hebben voor 20.000 aan armbanden en kettingen gekocht en nog wat mandjes. Dat is héél fijn voor de moeders!!

Ik ga thee drinken én wacht nog even af of de gasten die hier 3 nachten in “mijn” huis gaan verblijven nog voor 21.00 uur arriveren. Dan kan ik ze nog even de hand schudden. Daarna is het bedtijd.

Lang verhaal, sorry, maar soms is dat even nodig.

Twee topdagen én het verhaal van...

Woensdag

De laatste dag voor het afsluiten van het zomerkamp. We beginnen met een meeting om 09.00 uur om de laatste puntjes op de i te zetten. Welke gasten hebben toegezegd, achter wie moeten we nog aan, wie gaat wat nog regelen etc.

Met dank aan 2 sponsors in Nederland, die na mijn vorige blog een geweldig bedrag hebben overgemaakt, is mijn budget aangevuld én is er nog wat over. Daarom kan ik toezeggen dat er kleding gehuurd kan worden voor de traditionele dans. Ze huren deze kleding wel vaker voor een presentatie. Het is kleding voor 8 kinderen, die nu verdeeld wordt over 16 kinderen. De meiden krijgen de groene rok en hoofdband én dragen het blauwe t-shirt er nu bij. En de jongens dragen de groene hemdjes met hun rode schoolbroek. Goeie oplossing! Als er eind van de rit (over 2 weken) nog geld over blijft, stel ik voor om kleding te laten maken, zodat ze van het huren af zijn. Is weer een mooie investering.

De kinderen hebben onverwacht een rugbywedstrijd vanmiddag. Ai, is dat wel verstandig? Straks gebeurt er iets met één van de kinderen. En we wilden ze vanmiddag eigenlijk een rustige middag laten hebben, omdat morgen én overmorgen een lange dag voor ze wordt. Bosco belt Martin, de rugbycoach. Die zegt dat ze een wedstrijdje spelen van 14 minuten, dat hij zelf de scheidsrechter is én dat ze een versie spelen die niet heel lijfelijk is. In dat vertrouwen zegt Bosco dat de wedstrijd wel door kan gaan. Ik kan helaas niet gaan kijken, want de PowerPoint moet af vandaag! En er komt altijd iets tussen, dus neem ik het risico niet.

Terwijl ik daarmee bezig ben, hoor ik wel de geluiden van de wedstrijd. Ook wel jammer dat ik niet ben gaan kijken…… Hopelijk komt er nog een volgende gelegenheid!

Na nog een uurtje vol concentratie eraan te werken, is de presentatie klaar. Ik maak foto’s van elke dia en stuur die in de groeps whatsapp, kunnen ze makkelijk even kijken en feedback geven. Terwijl ik daarop wacht, start ik met het bekijken van de masterclass van Non Profit Network om meer te leren over fondsenwerving. Eind van de dag herinner ik Bosco nog een keer aan de presentatie en komt hij nog even snel de dia’s bekijken. Paar wijzigingen nog en dan is hij echt klaar.

’s Avonds heb ik om 19.00 uur een Kinyarwanda les én die blijkt tot mijn verrassing samen met Nicole te zijn, een student uit Amerika. Haha, voor ons beiden een verrassing maar was heel leuk! Ik moest mijn speech oefenen voor morgen én zij moest zichzelf voorstellen in het Kinyarwanda. Heeft Munga mooi opgelost. Af en toe verdween Munga uit de meeting, slecht netwerk in Zuid Afrika. Maar konden wij mooi even socializen. Nicole wil Kinyarwanda leren omdat ze straks een jaar onderzoek gaat doen hier. En omdat ze haar master in Amsterdam heeft gedaan, konden we ook in het Nederlands even kletsen. Echt leuk!

’s Avonds rond 22.30 uur is Zalingo ook weer terug vanuit Kigali. Ook fijn!

Donderdag

Ik heb om 09.00 uur de volgende Kinyarwanda sessie, waar Munga de presentatie gaat vertalen in het Kinyarwanda! Zijn idee, en heel waardevol. Ik leer er weer verschillende dingen van én de presentatie kan ik presenteren in het Engels én ze kunnen meelezen in het Kinyarwanda. (het loopt anders maar dat komt straks). We zijn er anderhalf uur mee bezig.

Ik doe dat vanuit mijn eigen kamer én daarna zet ik eerst mijn nieuwe meubeltjes in de slaapkamer. Want vanmorgen ontdekten we een werktafel én 2 stoelen en een kledingrek in de grote woonkamer! Die heb ik om 07.00 uur eerst buiten gezeten zodat de lak nog wat kon uitwasemen. En ik wil ze heel graag eerst in de kamer zetten én de boel weer opnieuw inrichten. Ben er heel blij mee!!

En daarna gauw naar de kids, want het is de grote dag van de sluitingsceremonie.

Bosco en Divine hebben slecht geslapen én lang liggen bedenken hoe ze alle kinderen in het zonnetje kunnen zetten. Hongarije heeft een tijd geleden goodie bags meegenomen, knalgeel tasje met een gele pet, een gele zonnebril én een reep chocola, allemaal van de Raiffeisenbank daar. Iedereen krijgt in ieder geval iets, de kleinsten voor hun aanwezigheid, de groteren een beloning voor het beste in dit óf het beste in dat. Als ik aankom, zijn ze nog met de coaches aan het overleggen wie wat krijgt en waarvoor.

Zalingo wacht ondertussen Nova op, de pianist die uit Kigali komt met de bus én een piano. Hij is precies op tijd om aan te schuiven bij de lunch met de kids.

Daarna gauw alles neerzetten bij de locatie van de ceremonie. We hebben toch nog besloten om uit te wijken naar de tenten aan de overkant, van Dreamland Garden. Een plek waar vaak bruiloften worden gehouden. Die tenten staan daar altijd. Achteraf een goede keuze, het heeft zo meer uitstraling én ook de community kan nu gewoon een bezoekje doen (zonder uitnodiging) én zien wat er nu eigenlijk gebeurt met die kinderen die hier steeds zijn.

De presentatie is een groot succes! Ook al moet het veel mét kunst en vliegwerk. Het soundsystem is van belabberde kwaliteit. De MC (presentator) volgt de agenda niet, waardoor we erop moeten letten dat er geen dingen worden overgeslagen. Mijn speech in het Kinyarwanda verrast de gasten én de kinderen (waardoor natuurlijk iedereen ineens denkt dat ze met mij kunnen praten in het Kinyarwanda). Maar het was heel leuk én goed om het zó te doen. De poging wordt erg gewaardeerd. Ik heb gisteravond Elie nog gevraagd een opname te maken van zijn stem, die mijn speech doet. Vooral voor de uitspraak en te weten wanneer je een pauze hebt na woorden. Lastig is wel, dat Munga én Zalingo én Elie het allemaal anders uitspreken.

Maar toen ik vanmorgen mijn zinnen liet horen aan Zalingo, kon hij ze allemaal vertalen. Dus ga ik niet veel aanpassen aan mijn uitspraak. Helaas heb ik nog geen video van mijn speech! Zalingo heeft gefilmd, maar met zijn eigen telefoon én dat is niet goed gegaan. Nova zegt dat hij me heeft gefilmd, maar op de video’s die hij me stuurt, staat niet mijn speech. Heb nog de hoop op de fotograaf……. Sorry, Munga, ik kan het je nu dus nog niet laten zien.

Mijn presentatie laten we zien op een tv scherm ipv op het projectorscherm dat we hebben geleend. Dat staat te ver af van het podium waar de gasten op zitten én het waait, dus staat het niet strak en is het beeld niet scherp genoeg. We zetten het tv scherm dichterbij op een stoel én de start van de presentatie gaat goed. Ik in het Engels en Zalingo leest het Kinyarwanda voor, want het staat alsnog te ver af van de gasten om het zelf te kunnen lezen. Na 4 dia’s wordt het scherm blauw én is Christopher mijn presentatie kwijt. Verkeerde knopje gebruikt?

Ik kom er ook niet zomaar weer in. Dus improviseren we én gaan de kinderen eerst weer presenteren. Ik overleg snel met Bosco. Ik wil niet weer beginnen én er dan na een paar dia’s weer uitvliegen. Dat kost allemaal weer extra tijd én we lopen al mega uit.

Dus zetten we de laptop op de tafel van de gasten én gaat Bosco het gewoon alleen doen in het Kinyarwanda. Kan hij dat combineren met zijn eigen eindwoord. Goede keuze geweest!

De kinderen maken echt veel indruk met hun presentatie: traditionele dans, karate, acrobatiek, djembé en zingen, theater. Met de blauwe shirts ziet er ook extra gelikt uit.

Na alle speeches en optredens krijgen de kinderen hun beloning én hun schoolspullen en hygienespullen uitgereikt door de aanwezige gasten, waaronder ik.

Er is ook een fotograaf aanwezig, die overal foto’s van maakt. Ik ben benieuwd waar we dat straks gaan terugzien.

Daarna blijven Zalingo en Nova nog wat nummers spelen voor de moeders, kinderen en andere bezoekers én ga ik met de gasten naar onze eigen playground voor de afterparty. Waar tot mijn verrassing de schommel en het duikelrek al grotendeels staan! Ik roep dan ook wauw! als ik het terrein oploop. De timmerman straalt helemaal. En ook de jongens die hem helpen, reageren enthousiast. Ik ga dus eerst gauw foto’s maken en deel ze met Jeanet van de AVES plusklassen. Daarna sluit ik aan bij de gasten. Er is drinken en wat eten: fishfingers, frietjes, brochette en salade. Simpel eten, maar de gasten zijn er gelukkig content mee. Ik neem plaats naast de politie commandant, die in het Kinyarwanda een gesprek begint. Helaas moet ik hem teleurstellen, maar gelukkig spreekt hij ook Engels. Hij is erg onder de indruk en ook de vice major van het district spreekt veel waarderende woorden. Van verschillende kanten wordt er support toegezegd. Top, daar was het om te doen. (schept ook verplichtingen, denk ik).

De hoogste gasten verlaten de afterparty na het eten, maar de rest blijft nog én we komen in een brainstorm terecht. Er zijn tips én ideeën voor een vervolg. Alexi noteert alles keurig in zijn agenda, wordt vervolgd.

Twee van de gasten blijken headteachers te zijn én bieden hun school aan voor een volgend kamp als locatie. Wauw! Dat zou mooi zijn! De TVET, technische school, heeft technieklokalen én daar zouden de kinderen technische dingen kunnen leren. De andere school heeft een bibliotheek én een computerlokaal, ook zinvol! Als we dan ook de “sportvelden” mogen gebruiken, kan alles op één locatie. Ik hoop echt dat dit zijn uitwerking krijgt. Ik moet wel beloven om beide scholen de komende tijd nog te komen bezoeken.

Christopher, die nu dagelijks met de kinderen heeft gewerkt, komt nog met het idee om ook de coaches te trainen vooraf aan een kamp. Ik vind dat een hele goede! De sportcoaches weten wel wat ze doen én ik zie best vaak positieve begeleiding. Met name de rugbycoach, Martin, kan dat goed. Die is dan ook opgeleid door Mary Watkins, een ex VSO collega. Maar ook de karate en acrobatiek coach doen het op een leuke manier. Met hoge verwachtingen, en verwachten ook de inzet van de kinderen.

Maar voor Cristopher en Candide, die geen sportachtergrond hebben, is het lastiger. En…. Als we het zomerkamp uit willen breiden, hebben we meer coaches nodig. Dus een training zou goed zijn, vooraf.

Verder komt er nog een aanbod van een gast om de website en social media technisch te hosten, gratis. En ook de fotograaf is erg onder de indruk én zegt dat hij bij een volgend evenement gratis foto’s komt maken (mits hij geen andere klus heeft).

Er zijn nog wat andere dingen genoemd, maar die heb ik niet onthouden. Gelukkig hebben we de notities van Alexi!

Zalingo en Nova spelen nog wat muziek op gitaar en djembé en de gasten zingen mee. Leuk sfeertje! Daarna gauw naar bed! Morgen naar Akagera park.

Vrijdag

We hebben geregeld dat we om 06.00 uur ontbijten bij Akagera Neighbors. Gewoon simpel, African tea en 2 kale broodjes voor mij, Gingertea en chapatti voor Zalingo. Nova en Christopher schuiven ook aan. Nova gaat weer terug naar Kigali vanmorgen, hij heeft een optreden.

Eén bus is er om 6.30 uur, de ander tegen 07.00 uur. Veel kinderen waren er al vóór 06.00 uur, maar we missen nog Olivier en zijn kids én Jean Claude. Jean Claude is de enige die zomerkamp niet consequent volhoudt. Hij komt maar af en toe opdagen en rent dan na het eten weg. Gisteren was hij wel bij de afsluiten én ik heb hem nog een dag gezien.

We vertrekken om 07.30 uur, uur later dan gepland. De kids hebben er ontzettend veel zin in en de stemming is dan ook uitbundig met het zingen van liedjes. Ik blijf toch een beetje guest of honour en zit dus op stoel 1, vooraan in de bus, naast de chauffie. Zalingo zit net achter de busdeur. Naast mij zitten is geen optie, dan zit je op een klein stoeltje en kun je je benen niet kwijt. Christopher zit daar nu wel, waarschijnlijk denkt hij dat ik vertaling nodig heb?

We pikken coach Martin onderweg op. In onze bus zitten als coaches Olivier, karatecoach Patrick, Divine en Candide. In de andere minibus zitten Bosco, Alexi én acrobatiekcoach Diane. Onze eerste stop is bij het communitycenter, nog vóór het park. Daar krijgen de kids uitleg over de geschiedenis van het park. Ik heb al eerder daarover geblogd, het verhaal blijft bijzonder, je kunt het gewoon googelen. Ik maak eerst een paar foto’s en ga dan buiten kijken en luisteren naar de mensen uit de community die de hele dag dansvoorstellingen geven met muziek en zang. Op deze manier verdienen zij geld, tenminste als de langskomende bezoeker geld in de tipbox doet. Het is een gevarieerd gezelschap van jong naar oud. Ze dansen héél goed, coach Candida doet een dans mee. Het niveau is echt wel hoger dan wat zij nu kan, zegt ze. Dat komt omdat ze het dagelijks doen, volgens haar. Ik stop, namens ons gezelschap, natuurlijk een bijdrage in de pot, in de wetenschap dat deze groep van dit geld moet leven. Doe het wel zo opvallend mogelijk, is gelukt, volgens mij.

Daar sluit ook Jean Claude nog bij ons aan. Die heeft een telefoon gevraagd van iemand en Bosco gebeld. Hij was te laat wakker en bij aankomst waren wij al weg. En Bosco zou Bosco niet zijn, als hij geen motordriver belt en hem de opdracht geeft Jean Claude alsnog naar ons te brengen bij het communitycentrum (toch een rit van 30 minuten).

Daarna gaan we richting het park. Er zijn toch wat gasten mee, die zelf betalen. Het zoontje van Mignon, de kokkin. Broertje Theo van Bosco, die vanmorgen klaagde bij Bosco dat hij niets meer te doen had. Klussen zijn even klaar bij het huis vanwege het ontbreken van materiaal én ik ben de hele dag weg, dus daar hoeft hij ook niet voor thuis te blijven. Hij mag mee, Bosco betaalt voor hem. En Olivier, de Tapping Technique Trainer, betaalt ook voor hemzelf en zijn kids. We hadden al vrij entree voor ze gekregen, maar hij staat erop een bijdrage te doen. Wat natuurlijk prima is! Ik betaal de entree voor de 2 bussen én voor 2 gidsen.

Moussa is afgehaakt, die had toch een betalende klus. En Amoul en Justus hadden ook allebei al een betalende klus. Justus heeft wel een bijdrage gedaan én geld overgemaakt zodat wij voor alle kinderen een appel konden kopen. Amoul zie ik later nog in het park, waar hij met zijn gezelschap op dezelfde plek luncht als ons. Leuk dat hij me nog even kwam begroeten.

We nemen dus 2 gidsen mee van het park. Het idee dat Bosco zelf kon gidsen, mag niet. Er moet een gids aanwezig zijn in elke bus. Wat ik, vanuit veiligheid, wel snap. Het zijn 2 vlotte meiden!

De begeleiding gaat natuurlijk in het Kinyarwanda en ik wil niet dat ze zich ook nog druk moet maken over vertellen in het Engels. Ik ben al 2x hier geweest. De kids zijn het belangrijkste vandaag. Gevolg is wel dat ik in slaap val! We knallen namelijk eerst 100 km naar het noorden, zo snel mogelijk. Omwille van de tijd, we moeten voor zessen weer terug zijn bij de uitgang, is het plan eerst zover mogelijk naar het noorden van het park te rijden én dan op de terugweg de dieren te zoeken. Natuurlijk stoppen we wel als we ergens op stuiten, maar gaan niet op zoek. En omdat er Kinyarwanda wordt gesproken, is mijn aandacht er niet en val ik dus in slaap…….. Eerst vecht ik er nog tegen, ik ben op safari! Maar dan geef ik maar toe. De beleving in een hete toerbus, de chauffeur wil de ramen voorin dicht, is toch heel anders dan in een safaricar met een Engelstalige gids én echt op zoek (op jacht) naar de Big five. Dat had ik van tevoren ook al bedacht. Het gaat vandaag om de kids én die vinden het geweldig! Net als de coaches. Voor Zalingo vind ik het een beetje jammer, maar hopelijk kunnen we nog eens een keer met de safaricar .

We spotten best veel dieren: buffels, waterbok, impala’s, neushoorns, nijlpaarden, olifanten (yes! En al heel erg in het begin), 1 klein girafje, krokodillen, verschillende aapjes. De kinderen genieten volop. Heb een paar leuke foto’s van al die koppies die naar dezelfde kant kijken.

Helaas zijn er ook een paar die beroerd zijn van het gehobbel met de bussen en hangend uit het raam steeds moet overgeven. En wellicht ook deels van de spanning.

Met respect vóór de chauffeurs die met deze grote voertuigen soms over flinke obstakels moeten manouvreren. Mijn touringcar moet bij het begin van het park nog aangeduwd worden door ons! Had al beetje een visioen van een bus die halverwege niet meer verder kon, maar het ging allemaal goed.

Bij de lunch (picknicken) gaat het wat regenen, maar gelukkig duurt dat niet lang.

Om 18.00 uur zijn we terug met blije, vermoeide kinderen. We nemen afscheid van de groep met woorden van Bosco die ze nog eens op het hart drukt deze week naar school te gaan én van de straat weg te blijven. Als je problemen hebt, dat te delen met hem of met Divine. Voor hem zijn kinderen soms best een beetje bang, maar niet voor Divine. Als we de kinderen hebben uitgezwaaid, ga ik nog met hem mee om de chauffeurs te betalen. Als de bussen wegrijden, zijn er toch nog wat kinderen die komen vertellen dat ze opzien tegen de komende week. Niet tegen school, maar tegen de tijd na schooltijd. Thuis is niet echt een plek waar je in alle rust met je huiswerk bezig kan én dus kiezen sommigen ervoor om toch de straat weer op te gaan. Eigenlijk zouden ze na schooltijd met hun huiswerk hiernaar toe moeten kunnen. Ik weet ook dat we niet alles kunnen tackelen, maar ga het toch in de groep gooien volgende week.

Als we echt alle kinderen hebben uitgezwaaid, wordt het Bosco te veel. Hij schiet vol. Tranen in zijn ogen, maar van blijdschap, zegt hij. Ik snap het, het waren 2 hele intensieve maanden voor hem, zomerkamp én Expo en hij is toch de spil van alles. Hij wil morgen alweer van alles, maar ik kom pas maandag in actie, zeg ik. Ga nu eerst maar 2 dagen uitrusten. En ik hoop ook echt dat hij dat doet. Gewoon 2 dagen slapen! Zal wel niet gebeuren…… In Nederland zouden we zeggen dat hij Alle Dagen Heel Druk is. Wat ook maakt, dat hij bereikt, wat hij wil bereiken.

Zalingo en ik bestellen wat eten en drinken bij Akagera Neighbors, we hebben geen zin meer in zelf koken. En daarna lekker op tijd slapen.

Zaterdag

Vrije dag! Die we weer besteden om in rustig tempo te ontbijten, de was én de slaap- en badkamer te doen én te koken voor de lunch. Zalingo doet de was en ik de poets. Gezellig met de hondjes die overal bij willen zijn.

Onder de poets komen verschillende ideeën op voor de laatste 2 weken hier. Waar kan ik mee aan de slag. Ik heb zelf wel een lijstje nu:

1. Een bezoekje in de klas van Marcel, hij is al 13 en zit nog steeds in P2. Bij de afsluiting hoorde ik “moeders” lachen toen Bosco van hem vertelde naar welke klas hij ging. Marcel heeft veel school gemist door zijn straatverleden, maar is ook echt bijzonder. Hij zou in Nederland op het speciaal onderwijs zitten. Ik wil graag zien hoe hij het doet in de klas, heb het idee dat ze niet weten wat ze met hem aan moeten. Misschien kan ik ergens een balletje opgooien dat hij naar ander onderwijs moet. Tijdens de activiteiten hebben we gemerkt dat hij echt 1 op 1 instructie moet krijgen, dan pikt hij best wel wat op. En alleen moet zitten om iets op papier te krijgen óf bijvoorbeeld een armbandje te maken. Met begeleiding.

Zijn verhaal kan ik nu wel delen:

Marcel en David zijn broers. Vader verliet het gezin toen Marcel 2 jaar en David 1 week oud was. Hij is voortvluchtig. Moeder is verstandelijk beperkt, heeft 6 kinderen en kon daar niet voor zorgen. Op een dag heeft ze alle kinderen meegenomen naar de politie én daar gezegd: jullie moeten voor de kinderen zorgen, als ik dat moet doen, maak ik ze dood. De politie heeft haar teruggestuurd. Moeder is blijven proberen voor de kinderen te zorgen, maar sloeg ze vaak. De oudste kinderen vluchtten naar hun oma, maar Marcel en David bleven bij moeder. Daarna is moeder hertrouwd en kwamen de kinderen overal en nergens terecht, en dus ook op straat (dit gebeurt hier vaker: bij hertrouwen wil de nieuwe echtgenoot vaak niet zorgen voor de kinderen van een andere man én moet je dus je kinderen opgeven. Omdat moeders ook in een overlevingsstand zitten en op zoek zijn naar een betere toekomst, laten ze hun kinderen achter).

Zij zijn nu bij onze” moeders”, maar niet in hetzelfde gezin (ik moet het nog wel een keer goed navragen). David wil leraar worden, Marcel piloot (piloti). Marcel liep in het begin van zomerkamp steeds weg na het eten. Maar Bosco heeft een vriend van hem uit de buurt gevraagd hem te gaan zoeken en gevraagd om ook dagelijks naar zomerkamp te komen.

Bartho, de vriend, is een stabiele factor voor Marcel. Leuk joch van dezelfde leeftijd, maar oogt veel ouder door zijn gedrag. Marcel kan natuurlijk ook getraumatiseerd zijn door zijn verleden, maar ik denk dat er meer aan de hand is.

Ik wil het verhaal van Aline opvolgen deze weken, gaat zij nog naar een andere school?

En ik wil portretten van de “moeders” maken én op zoek naar financiële ondersteuning, maar ook naar een trainer/coach voor hen. Die ze helpt met het opzetten van de coöperatie, ze leert over sparen en investeren én wellicht ook nog meer sociaal-emotioneel. Ik heb geen idee waar ik die moet vinden. Zelf steun ik 100weeks en zij werken ook in Rwanda. Ik ga ze gewoon aanschrijven, heb ik bedacht. Collega Daniëlle heeft me op het spoor gezet van een organisatie met microkrediet voor vrouwen. En ik heb de ingang bij Nieuwe Gevers misschien, een Nederlands platform waar ik komende weken een gesprek mee heb.

Zalingo blijft nog even hangen om me te helpen met de vrouwen. Of Bosco moet het samen met mij gaan doen. Maar daar vertellen ze niet alles tegen, denken we.

Maar Bosco zal ook een wensenlijstje hebben. Maandag samen zitten!

Wordt vervolgd!

Je hart breekt….

Zondag

De ochtend rustig gestart met de hondjes, het uitzicht én Zalingo in de keuken voor mijn ontbijt. Hij maakt Rolex. Blijkbaar noemen ze zo patatjes met ei en uien. Eigenlijk moet er ook kaas bij, maar die hebben we niet. Gaat hij meenemen vanuit Kigali. Maar ook zonder kaas smaakt het heerlijk!

Daarna stort ik me op mijn Kinyarwanda; een stukje tekst vertalen, kleurtjes geven (ja, ex-collega’s, ik gooi Zien is Snappen er tegenaan), werkwoorden zoeken en vervoegen. Dat kost me al heel veel tijd! Maar leer er echt veel van.

De volgende opdrachten zijn luisteren naar de tekst, nazeggen, zelf vertellen, audio opnemen en sturen naar Munga, luisteren en opschrijven en daarna ook nog zelf antwoord geven op 2 vragen. Ik hou hier wel van!!

Ondertussen haalt Zalingo slaap in, die heeft de hele avond geboomd met Bosco en nog wat mensen. Blijkbaar komt er donderdag een pianist mee en gaan ze samen optreden bij de afsluiting…..?

Om 15.00 uur wandel ik hem naar de weg. Hij moet met de bus mee naar Kigali. Ik moet hem echt wegsturen op de fiets, hij vindt afscheid nemen vreselijk.

Daarna wandel ik terug en kom Bosco tegen die al vol nieuwe plannen zit voor de afsluiting……. Ga wel weer even bedenken of ik op de rem moet gaan trappen…..

Maar, het district heeft al toegezegd iemand te sturen. Dat is al 1 van de 13 genodigden.

Er wordt hier bij het huis hard gewerkt. Ze zijn nu bezig het hele stuk aan de voorkant te bestraten met stukken natuursteen. Het is echt heel leuk om elke dag weer een verbetering/verandering te zien. Ik denk ook dat Bosco wat pusht omdat de jongelui over een week weer naar school moeten. Ik vind ze echt heel handig en hard werken.

Bosco zag me vanmiddag op de grond zitten met mijn laptop. En zegt dat hij wel een bureautje uit het andere gasthuis gaat halen. In plaats van wachten op de timmerman. Zal hem nog wel een keer moeten herinneren, denk ik.

Maandag

Slecht geslapen! Bobby, de grote hond, heeft van 02.00 tot 04.00 uur lopen spoken op het terrein. Huilen als een wolf, overal rondlopen waarbij er een ketting over de grond sleept (hij loopt los, maar heeft een ketting als halsband met een lange sleep) én komt zelfs een paar keer tegen mijn deur opspringen en krabben. Dat heeft hij nog nooit gedaan. Honger? Kan bijna niet, met de Expo is er genoeg eten voor ze. De kleintjes huilen af en toe driftig mee.

Ik stap er toch op tijd uit, yoga, ontbijt en met mijn tas naar het andere gasthuis. Waar ik in een kleine gastenkamer als kantoor aan het werk kan.

Eerst een uur Kinyarwanda leren. Gerjanne heeft me de tip van StudyGo gegeven, vroeger heette dat WRTS. Heel fijn, dat oefent beter dan de losse briefjes die ik overal laat slingeren.

En nu ben ik aan het werk met het maken van een PowerPoint voor de afsluiting van donderdag. Stukje geschiedenis én wat highlights van kids vóór en na Akagera Good Neighbours.

Heb nu even een korte koffiebreak met een cappucino uit het winkeltje voor aan de weg……..

Net een uur met Bosco zitten praten om de verhalen van een aantal kinderen te horen. Stuk voor stuk zijn ze hartverscheurend! Ik luister ernaar met tranen in de ogen én ook Bosco raakt het elke keer weer als hij ze moet vertellen.

Maar wat een veerkracht hebben deze kids. Ik zie hier alleen maar blije koppies die overal van genieten. Maar de andere kant voor hen is, opgroeien zonder een aanwezige vader en moeder door drank, mentale problemen, hertrouwen en ver weg gaan wonen, drugs, overlijden of gevangenis! Ik heb veel foto’s gezien van de kids die als groep overleefden op straat, mager en ondervoed.

Dit is het verhaal van 2 van onze Akagera Kids. Moeder is weggegaan met het jongste kind, oudste zus is weggegaan om elders te werken, vader komt 2x in de maand thuis, dronken, grote broer gaat vader achterna en dus blijf je met zijn tweeën over. En daarom kook je voor je zusje van 7 als je zelf 8 bent, op een houtvuur en houtskool in het huis van 1 kamer van 1,5 bij 4 meter. Zus woont inmiddels bij één van onze “moeders”, maar jij wil dat niet en dus woon je nog steeds bij je vader die niet voor je zorgt en nauwelijks thuis is. Maar…… je gaat naar school, net als je zus, want AGN betaalt je schoolgeld, je schoollunch én je schooluniform. En je doet het goed, ook al is er geen elektriciteit thuis zodat je je huiswerk niet kunt maken.

Ander verhaal:

Je moeder is ziek door drugsgebruik en bier, ze krijgt ruzie met vader, bezorgt hem een complex gebroken arm. Vader moet 8 maanden in het ziekenhuis blijven en gaat daarna weg bij het gezin. Moeder zit 6 maanden in de gevangenis en krijgt daarna 2 kinderen, allebei van een andere man. Ze houd je van school en stuurt je de straat op om drugs weg te brengen. Maar jij kunt goed leren én je wil ook! Je hebt geen geld voor schoollunch en dus maak je in het weekend schoon op school en krijg je in ruil daarvoor gratis de schoollunch. School vraagt Akagera Good Neighbours of je mee mag doen in het programma. Het is nu het 2e jaar en ben je 20, woon je veilig bij de jongere zus van moeder (nu ook één van onze “moeders” ) en ben je eigenlijk een coach bij ons, haal je je National Exam met goede cijfers en sturen ze je naar de timmeropleiding en zie je je harde werk vervliegen, want je wil graag computer, wiskunde en economie gaan studeren. (Hier heb ik het laatste woord nog niet over gezegd……)

Ik zal de komende tijd ook andere verhalen delen.

Gelukkig hebben 14 van onze kids een Hongaarse sponsor, maar ik vind dat we die wel aan moeten schrijven op het bedrag dat ze sponsoren. Het dekt namelijk niet helemaal meer de kosten.

Eén Hongaarse man sponsort een deel van de zondagse lunch én heeft gezorgd dat er een dermatoloog kon worden ingeschakeld voor de huidziekte van Steven. Die wordt nu niet langer gemeden door klasgenootjes en ja, ook de leraren wilden hem eigenlijk niet in de buurt hebben. Dit manneke heeft zo’n geweldige lach en geniet met volle teugen van het zomerkamp.

Inmiddels hebben we 27 kids en zijn er 13 zonder directe sponsor waar kort gezegd het bedrijf en Bosco/Divine privé geld in steken. Dat kan niet goed gaan, en zeker niet op de lange termijn.

Wat ik hier doe, is met wat éénmalig sponsorgeld iets constructiefs en blijvends geven; djembé’s, workshops, songs, t-shirts, schommel, duikelrek, armbandjes leren maken, boeken, tekenlessen.

Allemaal superleuk en bijdragend aan hun ontwikkeling.

Maar de basis én de continuïteit zit voor deze kinderen in schoolgeld, schoollunches, schooluniform én materialen. En het zondagprogramma met lunch en coaching.

Ik moet dus echt op zoek naar sponsors die maandelijks willen ondersteunen en ik moet aan fondsenwerving doen.

Het programma van de “moeders” moet beter neergezet én begeleid gaan worden. Ze kunnen nu matten en manden maken, leren nog steeds armbandjes en kettingen maken. Maar hebben ook hun eigen taken thuis. Eén van de “moeders” heeft 4 eigen kinderen en zorgt voor 3 van onze kinderen. Ze willen ook nog heel graag leren naaien om nog meer toe te voegen aan hun handcraft voor de verkoop. Er is een naaister in de groep, om het de anderen te leren, zijn naaimachines nodig. En orders zodat ze een bestelling van wat dan ook samen kunnen verzorgen en wat geld kunnen gaan verdienen. En ze moeten het belang daarvan inzien én op de langere termijn denken. Ik kan niet echt communiceren met ze, Zalingo is eigenlijk de beste ingang voor ze. Hij spreekt hun taal, ze kijken tegen hem op en nemen van hem aan.

Het idee van 100weeks zit ook nog in mijn hoofd.

Bosco is de drijvende kracht en heeft een tomeloze energie, lijkt het wel. Gesteund door Alexi en Divine. Maar hoe lang gaat het nog duren voordat hij is opgebrand qua energie? Of geen geld meer heeft…….? En dan zijn alle inspanningen voor niets geweest…..

Ik moet er niet aan denken!!!

Dinsdag

Ik ben met mijn ontbijt bezig (07.30 uur) als er een bericht op de groepsapp komt. We moeten om 10.00 uur mét de kinderen op de Expo zijn. Blijkbaar wilden ze dat gisteravond al communiceren, maar ze konden Bosco niet vinden bij zijn stand. Die was hier bezig met de schooluniformen. Daarna hebben ze geprobeerd hem te bellen, maar zijn batterij was net leeg. En hij heeft na het opladen niet meer teruggebeld. Dat heeft hij pas vanmorgen gedaan.

De kids zijn natuurlijk al bij ons, die beginnen om 07.00 uur. Zeggen dat je niet komt, is geen optie. Het is ook een grote erkenning, het betekent dat Akagera Good Neighbours wordt opgemerkt. Drie hoge pieten hebben in de sluitingsvergadering aangegeven dat ze ons willen zien. Dus dat is goed!

Mijn 1e gedachte gaat natuurlijk naar de kosten! De opening heb ik betaald, ik heb al aangegeven dat ik geen bijdrage kan doen voor de sluitingsceremonie van het zomerkamp omdat ik zelf nu al tekortkom op het budget (Akagera Park meegerekend). Dus dit gaat mij niet lukken.

Bosco komt naar het grote huis om het nog even te bespreken.

Het kostenplaatje komt later wel, nu is het eerst belangrijk om de reis ernaar toe te gaan organiseren. Kinderen stoppen met hun activiteit, gaan zich gauw wassen en omkleden én daarna ontbijt. Bosco belt de busmaatschappij, die in eerste instantie weigert.

Als Bosco hem eraan herinnert dat hij regelmatig een grote klus krijgt, zegt hij: oké.

Ik ben nog thuis en pak twee tassen in; één om mee te gaan met de kids en één om hier te blijven om op mijn laptop te werken. Dan zie ik wel waar ik vandaag terecht kom.

Ik wandel naar Akagara Neighbours en kijk bij de kids. De meeste kinderen zijn zich nog aan het wassen én anderen zitten met een beker pap en een broodje op de grond te ontbijten. Bosco staat te bellen. Als hij klaar is, zegt hij: Poor planning of Africa!

Het is gecanceld! De agenda van de dag is gedeeld met een minister die aanwezig zou zijn en die zegt: Geen kinderen vandaag, die zijn allemaal bezig met voorbereiden voor school volgende week.

Dus ……. bus weer afbellen. Die was nog niet onderweg (zou hier dus te laat zijn) én daarom rekenen ze geen kosten, gelukkig.

Iedereen is wel even van de leg. Kinderen teleurgesteld, coaches moeten weer switchen én wij besluiten om onze meeting van vanmorgen dan om 10.30 uur alsnog te gaan doen.

Mijn kantoortje op de playground gaat Christopher klaarmaken voor de meeting. Ik zit daar eigenlijk nooit, omdat het er erg warm is. Als er een gastenkamer vrij is, zit ik liever daar, met een goede werktafel én een wc bij de hand.

Op de playground zijn ze nu bezig met het graven van gaten voor de schommel! Ik ben niet meegenomen in het overleg waar hij komt te staan. Dus ga ik vragen stellen. Hij komt nu op het veld waar de kinderen vaak met de bal spelen, voetbal of rugby. Dat is wel jammer! Maar voor de andere plekken die aanwijs, hebben zij weer een goede reden om het niet te doen. Te dicht bij de moeders die daar zitten onder een overkapping van zeil óf op de parkeerplek voor gasten met een camper of grote auto. Dat snap ik dan ook weer.

En als laatste nieuwtje nu: Het park is toegezegd! Gratis entree, wel de gidsen betalen én de entree voor de bussen als zijnde een bus. Bosco gaat mee als gids én we hebben 3 opties voor de andere gids. Alexi pleit voor Moussa, een oud werknemer hier die nu voor het park werkt. Hij is wat goedkoper dan de anderen waarschijnlijk. En een muzungu? Zijn grootvader is een Europeaan blijkbaar. Moussa wordt gebeld en zegt ja.

Als hij nee had gezegd, had ik zelf met de andere 2 opties gebeld. Amoul en Justus, die ken ik én ik vind dat ze voor mij en onze kinderen best hun prijs wat kunnen aanpassen. Was vast wel gelukt. Maar nu dus niet nodig.

Het is 10:27 en ik loop zo naar de meeting.

Toch nog even het nieuws na de meeting.

We worden om 11.00 uur gebeld door het district met de vraag waar we blijven op de Expo. Ehm……. We zijn afgezegd? Daar weten ze niets van. Het blijft even de vraag wie er nu gelijk heeft. Er is ook een prijs voor het district dat zich het beste heeft gepresenteerd, heeft iemand ervoor gezorgd dat onze presentatie nu niet te zien is? Nou ja, niets meer aan te doen.

Kort daarna krijgt Bosco een bericht op zijn telefoon en begint te juichen. Een boeking!, zegt Alexi. Maar nee, het is een berichtje van iemand van de Expo. Akagera Neighbours heeft een prijs gewonnen voor de beste stand! Wat zijn ze blij! Er wordt een dansje gedaan. Ik maak half een grapje. Hoe weten we nu zeker dat we niet straks gebeld worden met dat het niet waar is. Ja, zegt Bosco, straks zegt de minister dat het niet klopt. Maar nee, hoor. Even later komt ook een foto van de prijs (een bokaal) binnen. Fijn, zo’n opsteker voor ze! Helaas geen geldprijs, maar wel een erkenning. Dat is ook veel waard.

Nu stop ik echt met deze blog. Ik ga iedereen online registeren voor het parkbezoek en dan verder met de PowerPoint voor de presentatie.

Ik stuur dit naar dochter Ilse die nu vanuit Nederland mijn blog post om te voorkomen dat het in de spam belandt.

Nog een laatste vraag: zou je als je mijn blog leest, dat voor 1 keertje willen laten zien door te reageren onder de blog? Gewoon met een “ik” is al voldoende. Dan heb ik mijn lezers weer een keertje in beeld…… Alvast bedankt!